ARFARA NEWS , Η εφημερίδα μας .-
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ στο Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ .-
Τετάρτη 15/01/2020 .-
1./ ~** Ι.Μ. Παναγίας ΑΙΜΥΑΛΩΝ :
2./ ~** Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΑΣ Βαλτεσινιώτισσα :
3./ Ι.Μ. ΒΑΡΣΩΝ Αγίου Νικολάου :
4./ ~** Ι.Μ. ΕΛΩΝΗΣ Λεωνιδίου :
5./ ~** Ι. ΜΟΝΗ ΕΠΑΝΩ ΧΡΕΠΑΣ
6./~** Ι.Μ. ΚΑΛΑΜΙΟΥ
7./ ~** Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΑ της ΚΑΝΔΗΛΑΣ
14./~** Ι.Μ. ΠΑΛΑΙΟΠΑΝΑΓΙΑΣ :
15./~** Ι.Μ. ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ :
15./ ~** Ι.Μ. ΚΑΛΤΕΤΖΩΝ :
~** ΜΟΝΗ ΕΛΩΝΗΣ Λεωνιδίου -Τσακωνιάς : Ψηλά στον κοκκινόβραχο του Πάρνωνα, έξω από το Λεωνίδιο, γατζωμένη η κάτασπρη Μονή της Παναγίας της Ελωνας. Χρονολογείται από το 1300, όταν σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας βρέθηκε από βοσκούς της περιοχής οι οποίοι έβλεπαν κάθε βράδυ στον απέναντι βράχο ένα μικρό φως. Η θεωρούμενη ως θαυματουργή εικόνα, κατασκευασμένη με κερί και μαστίχα σε ξύλο –το περίτεχνο χρυσό «πουκάμισο» είναι μεταγενέστερο- πιστεύεται ότι είναι έργο του Αποστόλου Λουκά. Η Μονή υπέστη μεγάλη καταστροφή την περίοδο των Ορλωφικών (1770), ανακατασκευάζεται όμως και γνωρίζει μεγάλη ακμή κατά την πρώτη δεκαετία του 18ουαιώνα. Σημαντική είναι η συμβολή της στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, χάνει όμως την αίγλη της κάτι που πιστοποιείται και από έγγραφο της Πελοποννησιακή γερουσία. Από το 1972 λειτουργεί ως γυναικεία. Αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, στις 23 Αυγούστου, αλλά και στις 21 Νοεμβρίου στα Εισόδια της Θεοτόκου οπότε πραγματοποιείται λιτανεία της εικόνας στο Λεωνίδιο.(διαβάστε προηγούμενο αφιέρωμα των "Αρκάδων Χρόνοι" στη Μονή)
~** ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑΣ :
Χτισμένη στη δυτική πλευρά του φαραγγιού του Λούσιου, κοντά στη Δημητσάνα, η Μονή Φιλοσόφου, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, γιορτάζει στην απόδοση της εορτής, στις 23 Αυγούστου. Αποτελείται από δύο μοναστηριακά συγκροτήματα, που βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Η παλαιά Μονή Φιλοσόφου, το ιστορικότερο και παλαιότερο μοναστήρι της Αρκαδίας, αλλά και από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας, ιδρύθηκε το 963 από το Δημητσανίτη Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», γραμματέα («Πρωτοκρίτης») του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Το προσωνύμιο του Λαμπαρδόπουλου έδωσε και στη Μονή το όνομά της. Σήμερα διατηρείται μόνο ένα μικρό εκκλησάκι Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα με τις αξιόλογες τοιχογραφίες του, ενώ σώζονται κάποια ερείπια κελλιών και άλλων κτισμάτων, καθώς και μια στέρνα. Είναι γνωστή ως «Κρυφό Σχολειό» καθώς κατά την παράδοση λειτουργούσε εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολείο που αργότερα εξελίχθηκε σε σπουδαία ιερατική σχολή η οποία λειτούργησε στη Νέα Μονή.ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΑΛΕΒΗΣ
~**
Κοντά στη Βυτίνα, η αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου Μονή, χτίστηκε το 1105. Στο πέρασμα των αιώνων γνωρίζει σειρά λεηλασιών, ειδικά την περίοδο της Επανάστασης καθώς προσφέρει βοήθεια στους αγωνιζόμενους. Από το 1680 λειτούργησε και ήκμασε εκεί κρυφό σχολειό. Το 1940 η Μονή μετατρέπεται σε γυναικεία. Πολλά θαύματα είναι συνδυασμένα με την Παναγία Κερνίτσης. ΜΟΝΗ ΑΝΩ ΧΡΕΠΑΣ
Κοντά στην Τρίπολη, χτίστηκε το 1100 στο συγκεκριμένο σημείο –σε υψόμετρο 1280 μέτρων- αφού σύμφωνα με την παράδοση η θαυματουργή εικόνα μετακινήθηκε κατά ανεξήγητο τρόπο τρεις φορές από τον Άγιο Γεώργιο Τρίπολης στη σπηλιά της Επάνω Χρέπας. Κρυμμένη μέσα στα έλατα αποτέλεσε ένα από τα σημαντικά λημέρια των αγωνιστών του 1821 και παρατηρητήριο του Κολοκοτρώνη. Γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο και του Σταυρού.
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΑΝΔΗΛΑΣ
Η ίδρυση της ανάγεται στο 17ο αιώνα. Η παράδοση θέλει την εικόνα να μετακινείται -από το σημείο που είχαν επιλέξει οι πιστοί για να χτίσουν το μοναστήρι- μετά τη δύση του ήλιου και μπροστά της να καίει όλο το βράδυ ένα καντήλι. Ονομάστηκε Μονή της Κανδήλας από την καντήλα με το θείο φως μπροστά στην εικόνα. Υπέστη πολλές επιδρομές από Φράγκους, Τουρκαλβανούς, Αραβο-αιγύπτιους. Ο Ιμπραήμ δεν αποπειράθηκε να την δηλώσει λόγω του φυσικού της οχυρού. Οι μοναχοί της συνέβαλαν τα μέγιστα στην επανάσταση.
ΜΟΝΗ ΠΑΛΑΙΟΠΑΝΑΓΙΑΣ
Στην περιοχή του Άστρους, χωμένη σε μια κατάφυτη χαράδρα βρίσκεται η Μονή της Παλαιοπαναγιάς, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η Μονή ερημώνεται τα προεπαναστατικά χρόνια, για να ανακαινιστεί στη συνέχεια εκ βάθρων.
ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΜΠΟΥΡΑ
Ανάμεσα στα χωριά Λεοντάρι και Φαλαισία, η ιστορική Μονή της Παναγίας Μπούρα είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 23 Αυγούστου. Κατά την παράδοση ιδρύθηκε τον 12ο αι. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, αποτελώντας σχολείο για τα παιδιά των Ελλήνων, κέντρο μύησης Φιλικών και ανεφοδιασμού των οπλαρχηγών, καταφύγιο των κυνηγημένων. Η εικόνα της Παναγίας της Μεγαλομάτας, χρονολογείται από το 1831.
ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΛΑΜΙΟΥ
*** Παναγιά του Βράχου στη Νεμέα – Μία εντυπωσιακή εμπειρία
*** Παναγιά του Βράχου στον Ταρσό – Το βυζαντινό μνημείο : ΟΡΙΝΗ ΚΟΡΙΝΘΙΑ
~** Μονή Προφήτου Ηλιού Ζάχολης με Βυζαντινές ρίζες : ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
~** Η Μονή Παναγιάς Φανερωμένης Χιλιομοδίου αποτέλεσε καταφύγιο κατά την Επανάσταση :
~** Μονή Οσίου Παταπίου με τα 150 σκαλιά : ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
~** Μονή Παναγία της Κορυφής στο Καμάρι με θέα τα βουνά της Ρούμελης :
~** Μονή Παναγιάς Ζερμπίτσης – Χτισμένη σε υψόμετρο 500 μέτρων : ΛΑΚΩΝΙΑΣ
~** Μονή Λέχοβας με την εκπληκτική εικόνα της Παναγίας :
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΝΑΟΣ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΡΟΑΣΤΙΟΥ ΕΞΩ ΜΑΝΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΤΣΑ ΜΑΝΗΣ
ΝΑΟΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΡΑΘΙ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ
ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΓΙΑΤΡΙΣΣΑΣ ΛΟΥΤΡΑΚΙ
ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΑ ΚΑΣΤΡΟ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ
ΠΑΝΑΓΙΑ ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ ΜΥΣΤΡΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΥΣΤΡΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΛΤΕΤΖΩΝ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΡΑΚΙΟΥ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΕΡΙΒΛΗΤΟΣ ΜΥΣΤΡΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ ΜΥΣΤΡΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΜΥΣΤΡΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΜΥΣΤΡΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΖΑΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΕΓΕΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΛΕΟΝΤΑΡΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΒΑΣΤΑΣ ΙΣΣΑΡΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΥΓΟΥΡΙΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΟΥΖΗ ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΛΥΓΟΥΡΙΟ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΛΥΓΟΥΡΙΟ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΛΑΜΙΟΥ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ΑΓΙΑ ΜΟΝΗ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΕΡΜΙΟΝΗΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΝΟΥΝΤΟΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΣΙΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ στο ΠΑΝΑΡΙΤΙ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΞΕΡΟΚΑΣΤΕΛΙΟΥ) ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΑ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΙΑΝΟΥ
ΜΟΝΗ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΩΝ Ν. ΕΠΙΔΑΥΡΟ
ΜΟΝΗ ΤΑΛΑΝΤΙΟΥ ΑΡΑΧΝΑΙΟ ΛΥΓΟΥΡΙΟ (Αγίας Κυριακής -Αγίας Μαρίνας)
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΑΛΤΕΤΣΙΝΙΚΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ - ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ ΣΤΕΜΝΙΤΣΑΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΓΟΡΓΟΕΠΗΚΟΟΥ ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ ΑΝΩ ΤΡΙΚΑΛΑ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΟΝΙΑ ΦΕΝΑΟΥ ΟΠΕΙΝΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΓΟΛΑΣ ΤΑΫΓΕΤΟΥ ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ
ΜΟΝΗ ΖΑΡΑΚΑ ΜΟΝΑΧΩΝ ΚΙΣΤΕΡΚΙΑΝΩΝ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΤΥΜΦΑΛΟΥ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΠΑΡΝΩΝΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑ ΚΑΣΤΡΟ ΜΥΣΤΡΑ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΗΜΙΟΒΑΣ ή ΔΗΜΙΟΒΗΣ Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΜΟΝΗ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ και ΕΛΕΝΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
~**
ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ στο Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ .-
Τετάρτη 15/01/2020 .-
1./ ~** Ι.Μ. Παναγίας ΑΙΜΥΑΛΩΝ :
Η Μονή της Παναγίας των Αιμυαλών βρίσκεται 2,5 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά της Δη μητσάνας (Χάρτης Δ3) (Διαδρομή Δ7), λίγα μέτρα δεξιά της κοίτης του χειμάρρου που κατεβαίνει από το Ζυγοβίστι. Ιδρύθηκε το 1608, από τον Ιερομόναχο Γρηγόριο Κοντογιάννη και την αδερφή του μοναχή Ευπραξία Παϊσία Κοντογιάννη, που κατάγονταν από το χωριό Αιμυαλοί του Νομού Μεσσηνίας απ' όπου πήρε και το όνομά της.
Η Μονή κατ' αρχήν ήταν χτισμένη μέσα στο βράχο, εκεί που σήμερα μπορεί να δει ο επισκέπτης αρκετά από τα ερείπια των πρώτων κελιών. Σήμερα παρουσιάζει μια άλλη όψη αφού έχουν χτιστεί νεότερες κατασκευές, ακόμη και το καθολικό έχει επεκταθεί σε σχέση με τις αρχικές διαστάσεις.
Η τοιχογραφία είναι του έτους 1608. Διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση είναι δείγμα Βυζαντινής αγιογραφίας και ανήκει στην τέχνη της Κρητικής Σχολής, ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο του καθολικού παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Η τοιχογραφία είναι του έτους 1608. Διατηρείται σε πολύ καλή κατάσταση είναι δείγμα Βυζαντινής αγιογραφίας και ανήκει στην τέχνη της Κρητικής Σχολής, ενώ το ξυλόγλυπτο τέμπλο του καθολικού παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον.
Σπουδαίο ήταν το έργο της Μονής Αιμυαλών στο πέρασμα των αιώνων. Προσέφερε σπουδαίες υπηρεσίες στα χρόνια της σκλαβιάς των Ελλήνων, αλλά και στον αγώνα για την απελευθέρωση του Έθνους. Είναι αρωγός στην καθημερινή δραστηριότητα των κατοίκων της περιοχής και συμμετέχει στη διάσωση και διάδοση του πολιτισμού.
Μέχρι σήμερα έχει λειτουργήσει άλλοτε με άνδρες μοναχούς και άλλοτε με γυναίκες μοναχές. Στην τελευταία αυτή περίοδο από το 1995 μέχρι σήμερα λειτουργεί με μοναχούς από την Ιερά Μονή Τιμίου Προδρόμου. Εορτάζει το Γεννέσιο της Θεοτόκου, στις 8 Σεπτεμβρίου.
2./ ~** Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΑΣ Βαλτεσινιώτισσα :
α) Ιερά Μονή "Η Κοίμηση της Θεοτόκου" γνωστή και ως "Παναγία η Βαλτεσινιώτισσα" κτισμένη περίπου ενάμισι χιλιόμετρο από το Βαλτεσινίκο. Παλιά σφραγίδα της αναφέρει ως ημερομηνία ιδρύσεως της το 1625. Πυρπολήθηκε τουλάχιστον δύο φορές από Τουρκαλβανούς γύρω στα 1770 και από τον Ιμπραήμ το 1826. Παρ΄ όλες τις καταστροφές ένα σημαντικό μέρος της αγιογραφήσεως διασώζεται μέχρι σήμερα. Ο Βαλτεσινιώτης Μοναχός Δανιήλ διατηρεί το Μοναστήρι ανοικτό και φιλόξενο για τους πολυάριθμους επισκέπτες του. Εορτάζει στις 15 Αυγούστου, τελούνται όμως συχνά λειτουργίες και βαπτίσεις.
β) Το Βραχομονάστηρο ή παληομονάστηρο του Αγίου Νικολάου
Λίγο μετά το Μοναστήρι της Παναγίας, με κατεύθυνση τον συνοικισμό των Ολομάδων, μια μικρή παράκαμψη μας οδηγεί στο ιστορικό Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου κτισμένο και κρυμμένο μέσα στην μεγαλύτερη σπηλιά παρακείμενης χαράδρας. Τοίχος με πολεμίστρες καλύπτει το άνοιγμα της σπηλιάς και στο εσωτερικό βρίσκονται μικροί ναοί του Αγίου Νικολάου και της Αναλήψεως. Το μεγαλύτερο μέρος των τοιχογραφιών καταστράφηκε κατά την πολιορκία του Ιμπραήμ το καλοκαίρι του 1826 πού όμως αναγκάστηκε να αποχωρήσει άπρακτος μετά από σθεναρή αντίσταση των πολιορκημένων Βαλτεσινιωτών και άλλων Γορτύνιων. Εορτάζει στις 9 Μαΐου και της Αναλήψεως. Περισσότερα »
Και τα δύο Μοναστήρια είναι στην δικαιοδοσία της Μητροπόλεως Γόρτυνος και Μεγαλουπόλεως. Κείμενο: Γιώργος Π. Ματσακάς
|
Ἡ Μονή Ἁγίου Νικολάου τῶν Βαρσῶν εἶναι ἡ πρώτη πού συναντάει κανείς, ὅταν, ἀνεβαίνοντας ἀπό τήν παλιά ἐθνική ὁδό καί τόν Ἀχλαδόκαμπο τῆς Ἀργολίδας, εἰσέρχεται στό ἔδαφος τῆς Ἀρκαδίας. Εἶναι κτισμένη στίς βορειοδυτικές ἀπολήξεις τοῦ Παρθενίου ὄρους, πάνω σε πλαγιά, πού οἱ ντόπιοι ὀνομάζουν Κουτρούφι. Πρός τά βορειοανατολικά καί τήν Ἀργολίδα ὑψώνονται τό Γκορτσούλι, τό Στρογγυλοβούνι καί ἡ Ἀρμενιά καί στό βάθος ὁ κάμπος τῆς Μηλιᾶς καί τό ὄρος Ἀρτεμίσιο. Ἡ Μονή ἀπέχει ἀπό τήν Τρίπολη 12 χιλιόμετρα καί βρίσκεται κοντά στό χωριό Νεοχώρι. Στόν δρόμο ἀπό τό Νεοχώρι πρός τή Μονή Βαρσῶν στά δεξιά δεσπόζει τό ὄρος Σαμαρᾶδες καί στά ἀριστερά το ὄρος Ἁγιάννη, στούς πρόποδες τοῦ ὁποίου διακρίνονται τά ἐρείπια τοῦ Ναοῦ τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς, πού καταστράφηκε ἐπί Τουρκοκρατίας. Συνεχίζοντας τήν ἴδια πορεία, φτάνουμε σέ διάσελλο, ὅπου συναντᾶμε Ναό τιμώμενο στήν Ὕψωση τοῦ Τιμίου Σταυροῦ. Δεξιά προβάλλει ὄρος, πού ἀπό τούς ντόπιους ἀποκαλείται Ψηλή Ράχη καί στά ἀριστερά τό πρόβουνο τοῦ Παρθενίου ὄρους, Κουτρούφι, στήν παρειά τοῦ ὁποίου ἔχει ἀνεγερθεῖ ἡ Μονή.
Λίγα χιλιόμετρα έξω από την Τρίπολη βρίσκεται η Ι. Μ. Βαρσών (Χάρτης Δ6) (Διαδρομή Δ3). Πρόκειται για ένα πανέμορφο μοναστήρι καθώς επικρατεί μια εκπληκτική διαμόρφωση πλακόστρωτων και χρωματιστών πλαισίων από διακοσμητικά φυτά, που απολαμβάνει ο επισκέπτης καθώς περιέρχεται τους διαμορφωμένους με τόση τάξη χώρους. Η μονή είναι ανδρική και έχει κοινοβιακό χαρακτήρα. Πρόκειται για σταυροπηγιακή μονή.
Την αρχική μονή των Βαρσών οι ενδείξεις την τοποθετούν στον 11ο αι. Κατά την ίδρυση του σημερινού Καθολικού οι εξωτερικές επιφάνειες διακοσμήθηκαν με γλυπτά κατάλοιπα του αρχικού μνημείου, που παρουσιάζουν αξιοθαύμαστη ποικιλία. Η μονή υπέστη τη βαρβαρότητα των κατακτητών της Πελοποννήσου. Στα μέσα του 14ου αι. παρουσιάζει ακμή. Από το 1460 είχε κλονιστεί η παρουσία της. Παραμένει εύλογη απορία αν η μονή του Αγ. Νικολάου της Βάλτας του 1089 και η βυζαντινή μονή του Αγ. Νικολάου Βαρσών είναι μία μονή με δύο επωνυμίες. Η λέξη Βάλτα θυμίζει Βάλτο και βάλτος υπήρχε στην περιοχή της μονής. Ίσως όμως η μονή Αγ. Νικολάου Βάλτας του 11ου αι. να ερημώθηκε και να δημιουργήθηκε αργότερα νέα μονή του Αγ. Νικολάου παίρνοντας το όνομα από το βουνό Βάρσες.
Στον αγώνα του 1821 η μονή των Βαρσών έδωσε το παρών με κάθε τρόπο και ο ηγούμενος Συμεών ως Φιλικός προσέφερε πολλά. Κατά την πολιορκία της Τρίπολης ο Κολοκοτρώνης είχε τοποθετήσει στις Βάρσες τους άνδρες του Αθ. Δεληγιάννη αλλά και κατά τις επιδρομές του Ιμπραήμ το 1825 είχε στηθεί εκεί στρατόπεδο για άμυνα.
Το καθολικό της μονής ανήκει στο σύνθετο τετρακιόνιο τύπο των εγγεγραμμένων σταυροειδών τρουλλαίων ναών. Ο αγιογράφος δεν έχει αφήσει ακάλυπτο κανένα χώρο του καθολικού δημιουργώντας έτσι κατανυκτική ατμόσφαιρα και ένα δέος στον επισκέπτη. Επίσης σαν Βυζαντινή μονή είναι φυσικό να διαθέτει συλλογή χειρογράφων, δύο περγαμηνούς κώδικες, ασημένια εγκόλπια κ.α.
Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσα στο καθολικό φιλοξενείται το σκήνωμα του νεομάρτυρος Δημητρίου και μέρος του λειψάνου του νεομάρτυρος Παύλου. Η βαρύτιμη λάρνακα με τα τίμια λείψανα των νεομαρτύρων μεταφέρεται στην Τρίπολη κάθε χρόνο με ειδική τελετή και γίνεται πάνδημο προσκύνημα του πιστού λαού κατά την πανήγυρη της μνήμης τους 22 Μαΐου και ακολουθεί επιβλητική λιτανεία.
4./ ~** Ι.Μ. ΕΛΩΝΗΣ Λεωνιδίου :
Η Μονή αυτή βρίσκεται 17 χλμ. από το Λεωνίδιο (Χάρτης Θ8) (Διαδρομή Δ4). Η εικόνα της Παναγίας παρουσιάστηκε με θαυμαστό τρόπο σε βοσκούς της περιοχής, οι οποίοι ειδοποιώντας έντρομοι κλήρο και λαό βρήκαν την εικόνα πάνω στους πελώριους κόκκινους βράχους του Πάρνωνα και μπροστά της ένα αναμμένο καντήλι. Μην μπορώντας να φτάσουν στο σημείο εκείνο προσεύχονταν όλη μέρα και νύχτα κάτω από το φοβερό βράχο και τα χαράματα βρήκαν την εικόνα χαμηλότερα, όπου και κτίστηκε ο ναός της Μονής.
Δημιουργοί και πρώτοι μοναχοί της Μονής ήταν ο Καλλίνικος και ο Δοσίθεος που σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους. Οι βασανιστές τους τυφλώθηκαν από αόρατη δύναμη και μετά από ικεσίες τους θεραπεύτηκαν και επέστρεψαν στη Μονή όλα τα κλοπιμαία. Οι τουρκικές αρχές παραχώρησαν επιπλέον πολλά προνόμια και δικαιώματα στη Μονή αλλά και στους κατοίκους της περιοχής. Μεγάλη βοήθεια επίσης προσέφεραν στη Μονή οι Υδραίοι και οι Σπετσιώτες. Λόγω της ακμής της Μονής το Οικουμενικό Πατριαρχείο την ανακήρυξε Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή και έλαβε προνόμια και αφιερώματα αλλά και την υποχρέωση να καταβάλλει φόρο κάθε χρόνο στο Πατριαρχείο.
Το 1809 πάνω στον παλιό ναό κτίστηκε ο σημερινός ναός, ένας απλός ορθογώνιος δίχως τρούλο, που εορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Δεν έχει αγιογραφίες αλλά το σκαλιστό τέμπλο του, από ξύλο καρυδιάς, είναι ένα κόσμημα. Οι εικόνες του τέμπλου είναι έργα τέχνης ονομαστών ζωγράφων.
Από το 1972 η Μονή λειτουργεί ως γυναικεία.
Τα θαύματα που μαρτυρούν οι επισκέπτες της Μονής είναι πολλά και θαυμαστά.
5./ ~** Ι. ΜΟΝΗ ΕΠΑΝΩ ΧΡΕΠΑΣ
Σε απόσταση 10χλμ. από την Τρίπολη, σε μια υπέροχη τοποθεσία μέσα στα έλατα βρίσκεται το ιστορικό μοναστήρι της Επάνω Χρέπας (Χρέπα =σλαβική λέξη και σημαίνει σωρός) (Χάρτης Δ5). Η μονή κτίστηκε το 1100μ.Χ. σε υψόμετρο 1280μ. Είναι το ψηλότερο μοναστήρι της Πελοποννήσου και ονομάζεται μπαλκόνι της Τρίπολης για την θέα που έχει.
Σύμφωνα με την παράδοση η θαυματουργική εικόνα που έχουμε σήμερα στο τέμπλο βρισκόταν αρχικά στον Άγιο Γεώργιο της Τρίπολης. Έφυγε όμως από εκεί και την βρήκαν στη σπηλιά της Επάνω Χρέπας. Τρεις φορές την πήραν και την έφεραν πίσω και εκείνη βρισκόταν πάλι στη σπηλιά. Έτσι κτίσανε αρχικά εκκλησία και τοποθέτησαν την εικόνα στο τέμπλο και στη συνέχεια κτίσανε το μοναστήρι, που από το 1935 μετατράπηκε σε γυναικείο.
Το σημερινό καθολικό της Μονής είναι μια καμαροσκεπαστή Βασιλική αλλά η μορφή της με προσθήκες και μετατροπές έχει απομακρυνθεί από τον αρχικό της τύπο. Η στέγη εσωτερικά είναι καμαροσκέπαστη, εξωτερικά είναι μονόκλιτη, σκεπασμένη αρχικά με κεραμίδια. Το καθολικό είναι αγιογραφημένο αλλά οι περισσότερες αγιογραφίες έχουν καταστραφεί από την υγρασία.
Η Μονή άγνωστο πότε έγινε σταυροπηγιακή. Το προνόμιο αυτό ανανεώθηκε πολλές φορές.
Η θέση της Μονής δεν της εξασφάλισε ποτέ ησυχία. Κρυμμένη μέσα στα έλατα αποτέλεσε ξακουστό λημέρι του Εικοσιένα για τους κλέφτες και τους αρματολούς. Τα δραματικά γεγονότα στην πολιορκία της Τρίπολης, η καταστροφή των επαναστατών του 1770, η εξόντωση των Αλβανών το 1779, τα συμβάντα της Επανάστασης μέχρι Ιμπραήμ σφράγισαν και τη δική της μοίρα. Κατά την Τουρκοκρατία γνώρισε πολλές λεηλασίες και επιδρομές αλλά η Παναγία πάντα τιμωρούσε τους Τούρκους. Στη Μονή αυτή την παραμονή της Άλωσης της Τριπολιτσάς ο παπαγιώργης Τσιλιμίγκρας ο Περθωρίτης (Περθώρι:ιστορικό χωριό 5 χλμ. κάτω από τη Μονή προς την Τρίπολη), ο λεγόμενος Πουρνάρας λόγω του σκληροτράχηλου, ευλόγησε με την εικόνα της Παναγίας τον αγώνα. Ο παπαγιώργης Τσιλιμίγκρας είναι εκείνος, που με 85-90 Περθωριώτες ακολούθησε πρώτος τον Παπαφλέσσα και έπεσαν όλοι ηρωικά στο Μανιάκι. Σ' αυτό το μοναστήρι είχε ως επί το πλείστον το παρατηρητήριο του ο Γέρος του Μωριά και οι Περθωριώτες βοσκοί παρακολουθούσαν τις κινήσεις των Τούρκων και με καπνούς ειδοποιούσαν τους αγωνιστές. Στο μοναστήρι λειτουργούσε και κρυφό σχολειό.
Και κατά την Κατοχή όμως πέρασε πολλές δοκιμασίες από τους κατακτητές.
Η Μονή εορτάζει του Σταυρού (14 Σεπτεμβρίου), όπου γίνεται μεγάλη πανήγυρης, της Παναγίας (15 Αυγούστου) και στα παρεκκλήσια της Αγ. Παρασκευής και της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
6./~** Ι.Μ. ΚΑΛΑΜΙΟΥ
Νοτιότερα από τα ερείπια της αρχαίας Γόρτυνος βρίσκεται η μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στο Καλάμι (Χάρτης Δ3) (Διαδρομή Δ7). Πρόκειται για δύο μοναστήρια: ενός παλιού που έχει ερειπωθεί και διακρίνονται μόνο λείψανα του εξωτερικού τείχους, ο ναός και του νέου. Ο κυρίως ναός είναι σταυροειδής με τρούλο και έχει αγιογραφηθεί από δύο Κρήτες αδερφούς αγιογράφους. Η εικονογράφηση είναι πλούσια με ολόσωμους αγίους, σκηνές από τον Ακάθιστο Ύμνο και την Παλαιά Διαθήκη. Κατά την κτητορική επιγραφή, που σώζεται πάνω από τη θύρα της εισόδου, ο ναός κτίστηκε και αγιογραφήθηκε το 1705.
Σύμφωνα όμως με μελέτες ιστορικών η παλαιά μονή δεν έγινε το 1705 αλλά δύο και τρεις αιώνες παλαιότερα και το 1705 έγινε απλώς κάποια ανακαίνιση αυτής και κατόπιν λόγω οικονομικής ευχέρειας κτίστηκε η νέα μονή.
Σύμφωνα όμως με μελέτες ιστορικών η παλαιά μονή δεν έγινε το 1705 αλλά δύο και τρεις αιώνες παλαιότερα και το 1705 έγινε απλώς κάποια ανακαίνιση αυτής και κατόπιν λόγω οικονομικής ευχέρειας κτίστηκε η νέα μονή.
7./ ~** Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΑ της ΚΑΝΔΗΛΑΣ
Η Μονή αυτή βρίσκεται 17 χλμ. από το Λεωνίδιο (Χάρτης Θ8) (Διαδρομή Δ4). Η εικόνα της Παναγίας παρουσιάστηκε με θαυμαστό τρόπο σε βοσκούς της περιοχής, οι οποίοι ειδοποιώντας έντρομοι κλήρο και λαό βρήκαν την εικόνα πάνω στους πελώριους κόκκινους βράχους του Πάρνωνα και μπροστά της ένα αναμμένο καντήλι. Μην μπορώντας να φτάσουν στο σημείο εκείνο προσεύχονταν όλη μέρα και νύχτα κάτω από το φοβερό βράχο και τα χαράματα βρήκαν την εικόνα χαμηλότερα, όπου και κτίστηκε ο ναός της Μονής.
Δημιουργοί και πρώτοι μοναχοί της Μονής ήταν ο Καλλίνικος και ο Δοσίθεος που σφαγιάστηκαν από τους Τούρκους. Οι βασανιστές τους τυφλώθηκαν από αόρατη δύναμη και μετά από ικεσίες τους θεραπεύτηκαν και επέστρεψαν στη Μονή όλα τα κλοπιμαία. Οι τουρκικές αρχές παραχώρησαν επιπλέον πολλά προνόμια και δικαιώματα στη Μονή αλλά και στους κατοίκους της περιοχής. Μεγάλη βοήθεια επίσης προσέφεραν στη Μονή οι Υδραίοι και οι Σπετσιώτες. Λόγω της ακμής της Μονής το Οικουμενικό Πατριαρχείο την ανακήρυξε Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή και έλαβε προνόμια και αφιερώματα αλλά και την υποχρέωση να καταβάλλει φόρο κάθε χρόνο στο Πατριαρχείο.
Το 1809 πάνω στον παλιό ναό κτίστηκε ο σημερινός ναός, ένας απλός ορθογώνιος δίχως τρούλο, που εορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Δεν έχει αγιογραφίες αλλά το σκαλιστό τέμπλο του, από ξύλο καρυδιάς, είναι ένα κόσμημα. Οι εικόνες του τέμπλου είναι έργα τέχνης ονομαστών ζωγράφων.
Από το 1972 η Μονή λειτουργεί ως γυναικεία.
Τα θαύματα που μαρτυρούν οι επισκέπτες της Μονής είναι πολλά και θαυμαστά.
8./ ~** Ι. ΜΟΝΗ ΚΛΕΙΒΩΚΑΣ :
Μια ώρα σχεδόν απ΄ την Κοντοβάζαινα της Γορτυνίας και στη μέση ακριβώς ενός μονοκόμματου βράχου, ύψους άνω των 200 μ. είναι χτισμένο το μοναστήρι της Κλειβωκάς (Χάρτης Β2).
Με την περίοδο της Τουρκοκρατίας συνδέεται και η Μονή αυτή. Τότε χτίστηκε για πρώτη φορά όχι στο μέρος που είναι σήμερα αλλά στην απέναντι πλαγιά. Δεν υπάρχει καμία μαρτυρία γραπτή για το πότε χτίστηκε και πότε καταστράφηκε. Διατηρούσε πάντως κρυφό σχολειό και βοηθούσε τους κατατρεγμένους χριστιανούς κατά την Τουρκοκρατία. Λόγω της τακτικής αυτής οι Τούρκοι σκότωσαν τους μοναχούς κατέστρεψαν τη Μονή και η εικόνα της Παναγίας χάθηκε. Η εικόνα αυτή βρέθηκε με θαυμαστό τρόπο πριν από 100 περίπου χρόνια στο μέρος, όπου χτίστηκε το σημερινό μοναστήρι. Ο ναός είναι χτισμένος σε συνέχεια με το στόμιο της σπηλιάς και έχει διαστάσεις 7Χ4.
Επειδή η εικόνα βρέθηκε στη γιορτή της Ζωοδόχου Πηγής καθιερώθηκε να γιορτάζει τότε και η Μονή. Εκτός από την εικόνα της Παναγίας αξιόλογες είναι και οι χρυσοκέντητες εικονογραφίες του Δωδεκάορτου στο Τέμπλο. Μέχρι το 1956 η εκκλησία της Κλειβωκάς δεν ήταν αυτόνομο ίδρυμα αλλά θεωρείτο εξωκκλήσι της ενορίας του Αγ. Γεωργίου της Κοντοβάζαινας. Από τη χρονιά αυτή και μετά έγινε μοναστήρι γυναικών με δική του διοίκηση.
9./~** Ι. Μ. ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΕΡΝΙΤΣΑΣ :
Κατά το μεσαίωνα ήκμασε ΒΔ της Βυτίνας μία πόλη με το όνομα Κερνίτσα. Από την πόλη αυτή πήρε το όνομα το μοναστήρι (Χάρτης Γ3). Σύμφωνα με τις πηγές ιδρύθηκε το δωδέκατο αι., πρόκειται για Σταυροπηγιακή Μονή και κτίστηκε από τους: Δήμο, Θεόφιλο, Συνοδινό ,από την Κερνίτσα κατά τη βασιλεία του Ανδρόνικου του Παλαιολόγου το 1105.
Η Μονή είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Στο πέρασμα των αιώνων γνώρισε μεγάλες λεηλασίες. Πολλά χειρόγραφα κάηκαν και κειμήλια μεγάλης αξίας χάθηκαν όπως π.χ. ένα πολύτιμο χρυσό Ευαγγέλιο. Κατά την Επανάσταση του 1821 δέχτηκε 7 φορές την επιδρομή του Ιμπραήμ. Πάντα όμως βοηθούσε και περιέθαλπε τους αγωνιζόμενους. Με ταλαιπωρίες και αγώνες έζησε για έναν αι. η Μονή σαν ανδρική. Από το 1680 λειτούργησε και ήκμασε εκεί κρυφό σχολειό. Ιδρύθηκε πρώτα κατώτερο σχολείο και μετά μέση και ανώτερη σχολή. Μετά την επανάσταση ενίσχυσε και οικονομικά την Παιδεία, τα Ιερατικά σχολεία, τη σχολή της Χάλκης κ.α. Το 1940 η Μονή μετατράπηκε σε γυναικεία. Από το 1952 κυριάρχησε η μορφή της ηγουμένης Μαγδαληνής από το Βαλτεσινίκο Γορτυνίας.
Στον περίβολο της Μονής ανατολικά είναι κτισμένος στην κεφαλή ενός βράχου ο Βυζαντινός Ναός της Κερνίτσας όπου βρίσκεται και η θαυματουργική εικόνα. Τιμάται στο όνομα της Παναγίας και εορτάζεται στις 15 Αυγούστου. Οι κυριότεροι ναοί της ενορίας Κερνίτσης είναι 1)της Παναγίας 2) του Τιμίου Προδρόμου 3)του Αγ. Νικολάου και 4) των Ταξιαρχών. Πρόκειται για ένα ναό αριστούργημα τέχνης με καλλιτεχνικό ξυλόγλυπτο τέμπλο. Η "Εύρεση" ,ένα κατανυκτικό παρεκκλήσιο όπου βρέθηκε η θαυματουργική εικόνα μετατράπηκε σε παρεκκλήσιο των Αγ. Πάντων.
Αξίζει να σημειωθεί ότι με τη βοήθεια της Παναγίας έχουν γίνει πολλά θαύματα σε άτομα με ανίατες ασθένειες και σοβαρές ψυχοπάθειες.
Κάθε επισκέπτης λοιπόν μπορεί να συνδυάσει το προσκύνημα σε αυτό το ιστορικό μοναστήρι με επίσκεψη στην ελατοσκέπαστη γειτονική Βυτίνα.
10./ ~** Ι. Μ. ΛΟΥΚΟΣ ΜΕΤΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΣΩΤΗΡΟΣ :
Η Ιερά Μονή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος, η επιλεγόμενη Λουκούς βρίσκεται κοντά στα ιστορικά χωριά Άστρος και κάτω Δολιανά (Χάρτης Ζ7) (Διαδρομή Δ1).
Η Μονή ανήκει στα Βυζαντινοϊστορικά μνημεία του τόπου μας. Η προσωνυμία Λουκούς προέρχεται μάλλον από τη Λατινική λέξη 'LUKUS' δηλ. ιερό δάσος και προέρχεται από την εποχή της Φραγκοκρατίας που την κατέλαβαν και μόνασαν καπουτσίνοι μοναχοί. Ανασκαφές που έγιναν έχουν δώσει σημαντικά ευρήματα, που φυλάσσονται στο μουσείο του Άστρους. Κατά το 2ον μ.Χ. αι. εξάλλου στον ίδιο χώρο είχε την πολυτελή ρωμαϊκή έπαυλή του ο σοφιστής Ηρώδης ο Αττικός.
Η χριστιανική ζωή της Μονής αρχίζει τον 5ο μ.Χ. αι. όταν κτίστηκε ο πρώτος χριστιανικός ναός. Στα λείψανα αυτού του ναού το 1117 ανοικοδομήθηκε ο δεύτερος προς τιμή της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος.
Η Μονή γνώρισε ημέρες δόξας αλλά κατά την τουρκική κατάκτηση γνώρισε τη διάλυση και την καταστροφή. Μοναχοί της εσφάγησαν και αξιόλογα κειμήλιά της αφαιρέθηκαν, μεταξύ αυτών και η κτητορική της πλάκα.
Η προσφορά της Μονής στην επανάσταση του 1821 είναι αξιόλογη. Ο ηγούμενός της Νεόφυτος ήταν μυημένος στη Φιλική Εταιρεία. Στην άλωση της Τρίπολης οι μοναχοί με κίνδυνο της ζωής τους μετέφεραν τρόφιμα και πολεμοφόδια στο στρατόπεδο των Βερβαίνων. Το 1826 την παραμονή της εορτής της (6 Αυγούστου) η Μονή δοκιμάστηκε σκληρά από τη μεγάλη πυρκαϊά του Ιμπραήμ.
Η αξία της Μονής συγκεντρώνεται στο Καθολικό, ο ρυθμός του ναού είναι καθαρά βυζαντινός με οκταγωνικό υψηλό τρούλο, που στηρίζεται σε τέσσερις κολώνες και με γραμμένο σταυρό στο δάπεδο και στη στέγη. Στο κέντρο του δαπέδου υπάρχει γλυπτός δικέφαλος αετός, δείγμα πως η Μονή ήταν Πατριαρχική-Σταυροπηγιακή. Αριστερά και δεξιά της εισόδου υπάρχουν δύο εκκλησάκια του Αγ. Χαραλάμπους και του Αγ. Παντελεήμονος. Το εσωτερικό των ναών κοσμούν εξαίρετες αγιογραφίες. Αξιοθαύμαστες είναι και οι εικόνες της Μονής, που πολλές από αυτές σώθηκαν από την πυρκαϊά του 1826 λόγω του ηρωισμού των μοναχών.
Η Μονή υπήρξε πάντοτε ανδρική μέχρι το 1946 που μετατράπηκε σε γυναικεία. Από τότε έχουν γίνει πολλά έργα. Κτίστηκαν αλλά και ανοικοδομήθηκαν πολλά οικήματα, ανηγέρθησαν ναοί όπως της Αναλήψεως και του Αγ. Δημητρίου, προστέθηκαν νέα όπως του Αγ. Νικολάου Καρυάς. Το Καθολικό πλουτίστηκε με τα παρεκκλήσια των Αγ. Πάντων και της Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Υπάρχει πλούσια βιβλιοθήκη με 300 τόμους, χειρόγραφα, Πατριαρχικά σιγίλια, κώδικες, σταυροί ευλογίας, Ιερό Ευαγγέλιο του 1871, αργυρός σταυρός με Τίμιο Ξύλο, που πολλές φορές ευωδιάζει κ.α. Υπάρχει οργανωμένο εργαστήριο ταπητουργίας, που παρασκευάζονται τσακώνικα κιλίμια σε βυζαντινές παραλλαγές και ζωγραφείο, που καλλιεργείται η βυζαντινή αγιογραφία. Φυσικά δεν λείπουν και οι αγροτικές εργασίες.
Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω βρίσκεται το Παράλιο 'Αστρος, με τις υπέροχες και καθαρές παραλίες του, που αξίζει να επισκεφτεί κανείς, όπως και το μουσείο του, που περιέχει κειμήλια της Μονής Λουκούς.
11./~** Ι.Μ. ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΑΛΕΒΗΣ : Χτισμένο στον Πάρνωνα, το αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου μοναστήρι, έχει τις ρίζες του στο 1116. Η Μονή ευημερούσε την περίοδο της Ενετοκρατίας, ενώ μεγάλη ήταν η προσφορά της στα χρόνια της Επανάστασης. Η εικόνα της Παναγίας της Μαλεβής είναι τοποθετημένη σε ασημένια θήκη και μπροστά στο προσκυνητάρι καίει ακοίμητη κανδήλα. Θεωρείται έργο του Ευαγγελιστή Λουκά. Την εικόνα έφεραν –σύμφωνα με την παράδοση- οι κάτοικοι του Αγίου Ορους που μετακινήθηκαν προς την Κυνουρία. Η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας γιορτάζει στις 23 Αυγούστου κατά την Απόδοση της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.ΜΟΝΗ ΚΕΡΝΙΤΣΗΣ
Το πρώτο μοναστήρι ιδρύθηκε το 717 μ.Χ. Είναι κτισμένο στον Πάρνωνα, κοντά στην κορυφή του Μαλεβού, από όπου πήρε την ονομασία Μαλεβή (Χάρτης Ζ6) (Διαδρομή Δ2). Είναι αφιερωμένο στην Παναγία. Η επανίδρυση της σημερινής Μονής έγινε από τον ιερομόναχο Ιωσήφ Καρατζά.
Στη Μαλεβή μόνασε από το 1601 ως το 1651 ο Ν. Τερζάκης με το όνομα Νείλος, που μετά το θάνατό του διαπιστώθηκε η αγιότητά του και εορτάζεται στις 7 Μαΐου στην ιδιαίτερη πατρίδα του, τον Αγ. Πέτρο Κυνουρίας ενώ στη Μονή εορτάζεται στις 12 Νοεμβρίου η Κοίμησή του.
Στη μάχη που έγινε μεταξύ Ελλήνων και Τούρκων το 1786 η Μονή καταστράφηκε επειδή οι μοναχοί πολέμησαν εναντίων των απίστων. Όσοι μοναχοί επέζησαν μετά τη μάχη της Μαλεβής διασκορπίστηκαν σε άλλα μοναστήρια.
Η Μονή μετατράπηκε από ανδρική σε γυναικεία το 1949 με τρεις μοναχές, που εστάλησαν, από την Μονή της Επάνω Χρέπας. Κατά την Κατοχή οι αντάρτες την χρησιμοποίησαν ως νοσοκομείο και οι γερμανοί την χτύπησαν με αεροπλάνα. Λίγα χρόνια μετά καταστράφηκε από σεισμό και άρχισαν οι επισκευές. Το 1968 έγινε ανέγερση του παρεκκλησίου του Αγ. Νείλου.
Στο μοναστήρι υπάρχει μία θαυματουργική εικόνα από τις 70, που ζωγράφισε ο Ευαγγελιστής Λουκάς, που από το 1964 αναβλύζει Άγιο Μύρο, χάρη στο οποίο πολλοί ασθενείς θεραπεύονται. Τα θαύματα της Παναγίας στη Μονή αυτή είναι αναρίθμητα.
12./ ~** Ι.Μ. ΟΡΘΟΚΩΣΤΑΣ ή Αρτοκωστά
Το μοναστήρι της Ορθοκωστάς το βρίσκει κανείς καθώς διατρέχει τις βραχώδεις πλαγιές του Πάρνωνα με κατεύθυνση προς τον Πραστό (Χάρτης Η7). 3χλμ. ΒΑ από τη μονή υπάρχουν τα ερείπια της παλαιάς μονής, γνωστή ως Κάτω Παναγιά. Άγνωστο γιατί η μονή αυτή εγκαταλείφθηκε και αργότερα κτίστηκε η καινούρια. Το όνομα της μονής - παλαιάς και νέας - είναι Ορθοκωστά ετυμολογικώς ακατανόητο όπως και το Αρτοκωστά της εικόνας από συνδυασμό προς το άρτος αντί του ορθώς .Τρίτη μορφή είναι είναι εορτακουστή δηλ. φημισμένη, ξακουστή από άποψη εορτής. Αξίζει να σημειωθεί ότι η αρχική μονή της Παναγίας υπήρξε η μεγαλύτερη και η σπουδαιότερη μονή της Τσακωνιάς.
Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας. Η εικόνα αυτή περιήλθε στα χέρια των Ενετών το 1460 κατά την κατάκτηση της Πελοποννήσου από τους Τούρκους οπότε μεταφέρθηκε στο ενετοκρατούμενο Ναύπλιο. Κατά την εκδίωξη των Ενετών η εικόνα μεταφέρθηκε σε Αυγουστινιανό μοναστήρι, όπου έμεινε μέχρι το 1597. Αργότερα τοποθετήθηκε σε νεόκτιστο παρεκκλήσι μέχρι το 1810. Σήμερα φυλάσσεται στο ναό San Samuele της Βενετίας θεωρείται θαυματουργική και περιβάλλεται με ύψιστη τιμή.
Από πληροφορίες μαθαίνουμε ότι από τις αρχές του 17ου αι. η μονή ανακηρύχτηκε σταυροπηγιακή. Το καθολικό της μονής ανήκει στον τετρακιόνιο εγγεγραμμένο σταυροειδή τύπο με εξάπλευρο τρούλο. Η μονή γνώρισε ακμή αλλά και λεηλασίες επί Ορλωφικών γεγονότων και επί Ιμπραήμ, που κάηκε η εκκλησία. Αρχές του 20ου αι. όμως γνώρισε πρόοδο.
13./ ~** Ι.Μ. ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ :
Η Μονή του Προδρόμου είναι κτισμένη στη ρίζα ενός απότομου βράχου στην αριστερή πλευρά της χαράδρας του Λουσίου, κοντά στα πανέμορφα χωριά της Στεμνίτσας και της Δημητσάνας (Χάρτης Δ3) (Διαδρομή Δ7). Το τοπίο είναι επιβλητικό και θυμίζει Μετέωρα και Μέγα Σπήλαιο.
Ο ναός του Αγ. Ιωάννου του Προδρόμου είναι μονόκλιτη θολωτή βασιλική και κοσμείται με αξιόλογες αγιογραφίες. Τοιχογραφίες υπάρχουν και εκτός του ναού μαγνητίζοντας το βλέμμα κάθε επισκέπτη. Η μονή αυτή ως κοινόβιο μοναστήρι έγινε μάλλον στα μέσα του 16ου αι. αλλά από το 12ο αι. άκμαζαν στην περιοχή πολλά ασκητήρια με σπουδαιότερο αυτό του Τιμίου Προδρόμου. Επί τουρκοκρατίας (16ο αι.) τα ασκητήρια αυτά ενώθηκαν αποτελώντας τη Μονή. Από την αρχή της ίδρυσης έγινε σταυροπηγιακή.
Κατά την επανάσταση του 1821 η μονή αποτέλεσε καταφύγιο και νοσοκομείο για τους αγωνιστές. Το 1834 η μονή διαλύθηκε λόγω ενός διατάγματος περί διάλυσης μονών, που έχουν κάτω από 7 μοναχούς. Το 1838 όμως έγινε ανασύσταση της μονής και γνώρισε μεγάλη ακμή υλική και πνευματική.
Σήμερα στη μονή λειτουργεί εργαστήριο ζωγραφικής και ραπτικής ιερών ενδυμάτων και υπάρχει μια αξιόλογη συλλογή 1000 περίπου βιβλίων. Η μονή του Προδρόμου, συνεχίζοντας τις παλιές παραδόσεις, αποτελεί θρησκευτικό και πνευματικό κέντρο της περιοχής. Το πλήθος των επισκεπτών, που συρρέει κάθε χρόνο είναι τεράστιο, γιατί εκτός από την πνευματική ανάταση, που προσφέρει η μονή είναι κτισμένη σε ένα τοπίο απερίγραπτης ομορφιάς, πάνω σε επιβλητικούς βράχους, μέσα σε οργιώδη βλάστηση και από κάτω να ακούγεται το βουητό των νερών του ποταμού Λούσιου.
14./~** Ι.Μ. ΠΑΛΑΙΟΠΑΝΑΓΙΑΣ :
Ι. Μ. ΠΑΛΑΙΟΠΑΝΑΓΙΑΣΣε απόσταση 5 χλμ. νότια του Άστρους πριν το μοναστήρι της Παλαιοπαναγιάς συναντά κανείς μία σκιερή τοποθεσία, όπου ορμητικά νερά κατρακυλούσαν από ένα τεράστιο κωνικό κάδο, για να κινούν ένα νερόμυλο. Πρόκειται για το μετόχι της μονής με το ναό του Αγ. Γεωργίου σε σχήμα θολωτής μονόχωρης Βασιλικής.Λίγο πιο κάτω χωμένη σε μια κατάφυτη χαράδρα βρίσκεται η μονή της Παλαιοπαναγιάς, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου (Χάρτης Ζ7) (Διαδρομή Δ2). Η μονή αυτή είχε ερημωθεί κατά τα προεπαναστατικά χρόνια, πιθανόν τη δεκαετία 1770-1778 και αργότερα ανακαινίστηκε εκ βάθρων. Και σήμερα επίσης συντελείται γενικότερη ανακαίνιση της μονής.Ι.Μ. ΕΛΕΟΥΣΑΣ
Η παλαιά μονή ( η προγενέστερη της Παλαιοπαναγιάς) είχε την επωνυμία Ελεούσα και πιθανότατα ήταν σταυροπηγιακή. Βρισκόταν κοντά στη μονή της Λουκούς με την οποία είχε διαμάχες, για τη διευθέτηση των οποίων αναμείχθηκε το Πατριαρχείο. Οι μοναχοί της Ελεούσας με τον ισχυρισμό πως υφίστανται επιθέσεις πειρατών, ίδρυσαν νέα μονή, της Αγ. Τριάδας τα πρώτα έτη του 17ου αι.
Ι. Μ. ΑΓΙΑΣ ΤΡΙΑΔΑΣ
Τη μονή αυτή τη συναντάμε στη Μαραθέα, ένα τόπο ήσυχο και αναχωρητικό. Την έκτισαν εκεί οι μοναχοί Δανιήλ και Νεόφυτος από την Ελεούσα. Η μονή το 1612 ήταν έτοιμη. Το καθολικό της μονής είναι ναός σχήματος εγγεγραμμένου σταυρού με τρούλο. Η αγιογράφηση είναι εξαίρετη και σύμφωνα με το Γριτσόπουλο διακοσμητής του καθολικού είναι ο Δημ. Κακαβάς. Η μονή της Αγ. Τριάδας κατά την τουρκοκρατία δέχτηκε επιθέσεις και σχεδόν διαλύθηκε. Οι μοναχοί σκορπίστηκαν για λίγα χρόνια και μερικοί συγκεντρώθηκαν στην παλαιά Παναγία την Ελεούσα. Έτσι η νεοσύστατη του 1612 μονή της Αγ. Τριάδας τερμάτισε άδοξα την εκκλησιαστική της δραστηριότητα ενώ η μονή της Ελεούσας με τη μετονομασία σε Παλαιοπαναγιά επιβιώνει μέχρι σήμερα. Το 1854 παραχωρήθηκαν στην Παλαιοπαναγιά τα κτήματα της Αγ. Τριάδας που ήταν αρκετά.
|
15./~** Ι.Μ. ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ :
Νότια της Δημητσάνας σε κοίλωμα βράχου της χαράδρας που διαρρέει ο Λούσιος ποταμός βρίσκεται ερειπωμένη μια από τις αρχαιότερες και ιστορικότερες μονές της Ελλάδας, η παλιά Μονή της Παναγίας Φιλοσόφου (Χάρτης Δ3) (Διαδρομή Δ7). Είναι κτίσμα του 963 μ.Χ. και ιδρύθηκε από τον Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο - Φιλόσοφο και Πρωτοκρίτη του Νικηφόρου Φωκά. Είχε χαρακτηριστεί σταυροπηγιακή. Σήμερα διατηρείται αυτό το μικρό εκκλησάκι της Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα με τις τοιχογραφίες του.
Κοντά στα ερείπια της παλιάς μονής βρίσκεται η Νέα Μονή Φιλοσόφου που υπήρχε προ του 1691. Σώζεται μόνο η εκκλησία της βυζαντινής τεχνοτροπίας με πλούσια εικονογράφηση. Στη μονόπορη, έτσι λέγεται η περιοχή της παλιάς μονής, και σε όλο το νότιο μήκος της χαράδρας του Λουσίου υπήρχαν σπηλιές και σειρά ασκηταριών που καταστράφηκαν από τις επιδρομές των Σλάβων τον 7ο και 8ο αιώνα.
Η περιοχή αναδείχτηκε σαν κέντρο παιδείας και πνευματικής καλλιέργειας την περίοδο της τουρκοκρατίας όπου λειτουργούσε Κρυφό Σχολειό. Εβδομήντα (70) αρχιερείς και επτά (7) Πατριάρχες μαθήτευσαν στο "Κρυφό Σχολειό" της Δημητσάνας.
Από τη Δημητσάνα υπάρχουν δυο διαδρομές για τη Μονή Φιλοσόφου και το Κρυφό Σχολειό.
Η πρώτη, νότια της Δημητσάνας περνώντας από το Παλιοχώρι, μετά το μικρό γεφύρι του Λούσιου φτάνει ο επισκέπτης στη νέα Μονή Φιλοσόφου στην οποία μένει μόνιμα ένας καλόγηρος.
Η δεύτερη, ακολουθώντας το δρόμο νοτιοδυτικά μετά τη Ζάτουνα περνώντας το χωριό Μάρκου φτάνει στη νέα Μονή Φιλοσόφου.
Μέρος των δυο διαδρομών είναι χωματόδρομος σε καλή κατάσταση.
Η επίσκεψη στην ευρύτερη περιοχή αποζημιώνει τον επισκέπτη αφού του δίνεται η ευκαιρία να περπατήσει στα καλντερίμια της Δημητσάνας, να επισκεφτεί τη βιβλιοθήκη και το κάστρο της. Να γνωρίσει το Ζυγοβίστι, τη Στεμνίτσα, τη Ζάτουνα, τον παραδοσιακό οικισμό του Βλόγγου με την απεριόριστη θέα, τα μοναστήρια Αιμυαλών και το ληνό των Κολοκοτρωναίων, του Τιμίου Προδρόμου, το Καλάμι , τους μπαρουτόμυλους, το μουσείο υδροκίνησης, να αγναντέψει την Κλινίτσα και να δει το σταυρό του Κολοκοτρώνη. Σχετικά άρθρα:
Η ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΚΑΙ Η ΣΧΟΛΗ ΤΗΣ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑΣ, Ιωάννου Γ. Σιόλα, Δ.Φ.
|
15./ ~** Ι.Μ. ΚΑΛΤΕΤΖΩΝ :
Στα σύνορα των νομών Αρκαδίας και Λακωνίας βρίσκεται η μονή του Αγ. Νικολάου Καλτεζών, που απέχει 31 χλμ. από την Τρίπολη (Χάρτης Ζ5). Το 1696 με ανασκαφές που έγιναν ύστερα από φανέρωση του Θεού στον Ηλ. Λυρώνη, βρέθηκε στην τοποθεσία, που είναι κτισμένη η Μονή, μια θαυματουργική εικόνα του Αγ. Νικολάου. Ο Ηλίας Λυρώνης έγινε μοναχός με το όνομα Ανανίας και με ζήλο και αυταπάρνηση οργάνωσε σιγά-σιγά ένα κανονικό μοναστήρι.
Αντιμετώπισε πολλές λεηλασίες από τους Τούρκους αλλά ο Αγ. Νικόλαος πάντα βοηθούσε, όπως τότε, που ένας Τούρκος αγάς πήγαινε με τη συνοδεία του να λεηλατήσει για δεύτερη φορά τη Μονή. Μετά από προσευχή του Ανανία ο αγάς δεν μπορούσε να κινηθεί, σαν να τον κρατούσαν αλυσίδες και η μορφή του Αγίου παρουσιάστηκε μέσα από μία φλόγα και διέταξε τον αγά να απομακρυνθεί. Έκτοτε ο αγάς βοηθούσε οικονομικά πάντα τη Μονή.
Κατά την επανάσταση του 1821 στο μοναστήρι υπήρχαν αποθήκες πυρομαχικών αλλά και κρυφό σχολειό. Ο Κολοκοτρώνης πολλές φορές είχε βρει καταφύγιο και μία φορά σώθηκε από βέβαιο θάνατο μετά από προσευχή του στον Άγιο όταν τον περίμεναν Τούρκοι στην είσοδο της Μονής για να τον σκοτώσουν. ΚΑΘΟΛΙΚΟ ΤΗΣ ΜΟΝΗΣ
Ο ναός έχει σταυρικό σχήμα με τρούλο, που στηρίζεται σε 6 κτιστές κολώνες. Με αυτές σχηματίζονται τρία τμήματα, που στεγάζονται με καμάρες και με σφαιρικές αψίδες, που συνοδεύουν τον τρούλο.
Η εκκλησία είναι τρισυπόστατη 1.) του Αγ. Νικολάου 2.) της Μεταμορφώσεως του Σωτήρος και 3.) του προφήτου Ηλιού.
Πάνω από την πόρτα του καθολικού υπάρχει μαρμάρινη πλάκα, που μνημονεύει τη συνέλευση των γερουσιαστών, που έγινε στις 26 Μαΐου του 1821. Όταν τελείωσε η συνέλευση έγινε στο ναό του Αγ. Νικολάου η ορκωμοσία.
Η ιστορία της Μονής είναι μεγάλη, γνώρισε πολλές καταστροφές αλλά χάρη στο ζήλο πολλών μοναχών και την οικονομική ενίσχυση των επισκεπτών η Μονή σήμερα είναι πανέμορφη και προσφέρει πολλά σε όποιον ζητήσει τη βοήθειά της. Ο Αγ. Νικόλαος προστατεύει κάθε κατατρεγμένο και τα θαύματά του είναι πολλά.
Δυτικά του περιβόλου της Μονής υπάρχει παρεκκλήσιο του Αγ. Νεκταρίου. Και εδώ τα τάματα δε λείπουν για θαύματα που έχουν γίνει. Α' ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΙΑΚΗ ΓΕΡΟΥΣΙΑ
Μετά τα ένδοξα γεγονότα της 25ης Μαρτίου 1821 δημιουργήθηκε η ανάγκη μιας διοίκησης για την αντιμετώπιση των διοικητικών, οικονομικών, νομικών και στρατιωτικών προβλημάτων. Στη Μονή των Καλτεζών συγκεντρώθηκαν 40 περίπου πρόκριτοι, που απετέλεσαν τη Γερουσία με τις ευλογίες των Θεοδώρη του Βρεσθένης και Έλους Άνθιμου μαζί με τον αρχιστράτηγο Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Στη Μονή της Αγ. Λαύρας ο Παλαιών Πατρών Γερμανός, ευλόγησε την επανάσταση και εδώ στη Μονή των Καλτεζών ο επίσκοπος Έλους Άνθιμος ευλόγησε την πρώτη Ελληνική Διοίκηση στις 26 Μαΐου 1821.
~** ΜΟΝΗ ΕΛΩΝΗΣ Λεωνιδίου -Τσακωνιάς : Ψηλά στον κοκκινόβραχο του Πάρνωνα, έξω από το Λεωνίδιο, γατζωμένη η κάτασπρη Μονή της Παναγίας της Ελωνας. Χρονολογείται από το 1300, όταν σύμφωνα με την παράδοση η εικόνα της Παναγίας Βρεφοκρατούσας βρέθηκε από βοσκούς της περιοχής οι οποίοι έβλεπαν κάθε βράδυ στον απέναντι βράχο ένα μικρό φως. Η θεωρούμενη ως θαυματουργή εικόνα, κατασκευασμένη με κερί και μαστίχα σε ξύλο –το περίτεχνο χρυσό «πουκάμισο» είναι μεταγενέστερο- πιστεύεται ότι είναι έργο του Αποστόλου Λουκά. Η Μονή υπέστη μεγάλη καταστροφή την περίοδο των Ορλωφικών (1770), ανακατασκευάζεται όμως και γνωρίζει μεγάλη ακμή κατά την πρώτη δεκαετία του 18ουαιώνα. Σημαντική είναι η συμβολή της στην Ελληνική Επανάσταση του 1821, χάνει όμως την αίγλη της κάτι που πιστοποιείται και από έγγραφο της Πελοποννησιακή γερουσία. Από το 1972 λειτουργεί ως γυναικεία. Αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, γιορτάζει στις 15 Αυγούστου, στις 23 Αυγούστου, αλλά και στις 21 Νοεμβρίου στα Εισόδια της Θεοτόκου οπότε πραγματοποιείται λιτανεία της εικόνας στο Λεωνίδιο.(διαβάστε προηγούμενο αφιέρωμα των "Αρκάδων Χρόνοι" στη Μονή)
~** ΜΟΝΗ ΦΙΛΟΣΟΦΟΥ ΔΗΜΗΤΣΑΝΑΣ :
Χτισμένη στη δυτική πλευρά του φαραγγιού του Λούσιου, κοντά στη Δημητσάνα, η Μονή Φιλοσόφου, αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου, γιορτάζει στην απόδοση της εορτής, στις 23 Αυγούστου. Αποτελείται από δύο μοναστηριακά συγκροτήματα, που βρίσκονται σε μικρή απόσταση μεταξύ τους. Η παλαιά Μονή Φιλοσόφου, το ιστορικότερο και παλαιότερο μοναστήρι της Αρκαδίας, αλλά και από τα παλαιότερα βυζαντινά μνημεία της Ελλάδας, ιδρύθηκε το 963 από το Δημητσανίτη Ιωάννη Λαμπαρδόπουλο, τον επονομαζόμενο «φιλόσοφο», γραμματέα («Πρωτοκρίτης») του αυτοκράτορα Νικηφόρου Φωκά. Το προσωνύμιο του Λαμπαρδόπουλου έδωσε και στη Μονή το όνομά της. Σήμερα διατηρείται μόνο ένα μικρό εκκλησάκι Βυζαντινής τεχνοτροπίας του 10ου αιώνα με τις αξιόλογες τοιχογραφίες του, ενώ σώζονται κάποια ερείπια κελλιών και άλλων κτισμάτων, καθώς και μια στέρνα. Είναι γνωστή ως «Κρυφό Σχολειό» καθώς κατά την παράδοση λειτουργούσε εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας σχολείο που αργότερα εξελίχθηκε σε σπουδαία ιερατική σχολή η οποία λειτούργησε στη Νέα Μονή.ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΑΛΕΒΗΣ
~**
Κοντά στη Βυτίνα, η αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου Μονή, χτίστηκε το 1105. Στο πέρασμα των αιώνων γνωρίζει σειρά λεηλασιών, ειδικά την περίοδο της Επανάστασης καθώς προσφέρει βοήθεια στους αγωνιζόμενους. Από το 1680 λειτούργησε και ήκμασε εκεί κρυφό σχολειό. Το 1940 η Μονή μετατρέπεται σε γυναικεία. Πολλά θαύματα είναι συνδυασμένα με την Παναγία Κερνίτσης. ΜΟΝΗ ΑΝΩ ΧΡΕΠΑΣ
Κοντά στην Τρίπολη, χτίστηκε το 1100 στο συγκεκριμένο σημείο –σε υψόμετρο 1280 μέτρων- αφού σύμφωνα με την παράδοση η θαυματουργή εικόνα μετακινήθηκε κατά ανεξήγητο τρόπο τρεις φορές από τον Άγιο Γεώργιο Τρίπολης στη σπηλιά της Επάνω Χρέπας. Κρυμμένη μέσα στα έλατα αποτέλεσε ένα από τα σημαντικά λημέρια των αγωνιστών του 1821 και παρατηρητήριο του Κολοκοτρώνη. Γιορτάζει το Δεκαπενταύγουστο και του Σταυρού.
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΚΑΝΔΗΛΑΣ
Η ίδρυση της ανάγεται στο 17ο αιώνα. Η παράδοση θέλει την εικόνα να μετακινείται -από το σημείο που είχαν επιλέξει οι πιστοί για να χτίσουν το μοναστήρι- μετά τη δύση του ήλιου και μπροστά της να καίει όλο το βράδυ ένα καντήλι. Ονομάστηκε Μονή της Κανδήλας από την καντήλα με το θείο φως μπροστά στην εικόνα. Υπέστη πολλές επιδρομές από Φράγκους, Τουρκαλβανούς, Αραβο-αιγύπτιους. Ο Ιμπραήμ δεν αποπειράθηκε να την δηλώσει λόγω του φυσικού της οχυρού. Οι μοναχοί της συνέβαλαν τα μέγιστα στην επανάσταση.
ΜΟΝΗ ΠΑΛΑΙΟΠΑΝΑΓΙΑΣ
Στην περιοχή του Άστρους, χωμένη σε μια κατάφυτη χαράδρα βρίσκεται η Μονή της Παλαιοπαναγιάς, που είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Η Μονή ερημώνεται τα προεπαναστατικά χρόνια, για να ανακαινιστεί στη συνέχεια εκ βάθρων.
ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΤΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΜΠΟΥΡΑ
Ανάμεσα στα χωριά Λεοντάρι και Φαλαισία, η ιστορική Μονή της Παναγίας Μπούρα είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 23 Αυγούστου. Κατά την παράδοση ιδρύθηκε τον 12ο αι. Διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα, αποτελώντας σχολείο για τα παιδιά των Ελλήνων, κέντρο μύησης Φιλικών και ανεφοδιασμού των οπλαρχηγών, καταφύγιο των κυνηγημένων. Η εικόνα της Παναγίας της Μεγαλομάτας, χρονολογείται από το 1831.
ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΛΑΜΙΟΥ
ΜΟΝΗ ΚΑΛΑΜΙΟΥ |
Στο φαράγγι του Λούσιου, η Μονή της Κοιμήσεως της Θεοτόκου Καλαμίου, ένα γραφικό γορτυνιακό μοναστήρι. Πρόκειται για δύο μοναστήρια, το «Παλιό Καλάμι» το οποίο εκτιμάται ότι άρχισε να συγκροτείται ως μονή περί τον 15ο-16ο αιώνα γύρω από ένα ασκητήριο και το «Νέο Καλάμι», που λειτούργησε ξανά το 1980 ως γυναικεία. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου τμήμα του οποίου ανακαινίστηκε από δωρεές πιστών.ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΑΚΡΥΣΙΟΥ
Νεότερο μοναστήρι, ιδρύθηκε το 1883, στην περιοχή της Μεγαλόπολης, είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου.
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΟΡΘΟΚΩΣΤΑΣ ή ΑΡΤΟΚΟΣΤΑΣ
Από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Αρκαδίας, βρίσκεται στις βραχώδεις πλαγιές του Πάρνωνα προς τον Πραστό. Κοντά στη Μονή βρίσκονται τα ερείπια της παλαιάς Μονής, που ήταν γνωστή ως Κάτω Παναγιά που υπήρξε η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη Μονή της Τσακωνιάς. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας, η οποία περιήλθε στα χέρια των Ενετών το 1460 και σήμερα φυλάσσεται στο ναό San Samuele της Βενετίας θεωρείται θαυματουργική και περιβάλλεται με ύψιστη τιμή.
ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΩΤΙΣΣΑ
Κτισμένη –σύμφωνα με παλιά σφραγίδα της το 1625- σε μικρή απόσταση από το Βαλτεσινίκο, υπέστη διαδοχικές καταστροφές επί τουρκοκρατίας. Σημαντικό μέρος της αγιογράφησής της ωστόσο διασώζεται μέχρι σήμερα. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. (02/08/2010) ΙΣΤΟΡΙΚΑ
Νεότερο μοναστήρι, ιδρύθηκε το 1883, στην περιοχή της Μεγαλόπολης, είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου και γιορτάζει στις 15 Αυγούστου.
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΟΡΘΟΚΩΣΤΑΣ ή ΑΡΤΟΚΟΣΤΑΣ
Από τα αρχαιότερα μοναστήρια της Αρκαδίας, βρίσκεται στις βραχώδεις πλαγιές του Πάρνωνα προς τον Πραστό. Κοντά στη Μονή βρίσκονται τα ερείπια της παλαιάς Μονής, που ήταν γνωστή ως Κάτω Παναγιά που υπήρξε η μεγαλύτερη και σπουδαιότερη Μονή της Τσακωνιάς. Μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας, η οποία περιήλθε στα χέρια των Ενετών το 1460 και σήμερα φυλάσσεται στο ναό San Samuele της Βενετίας θεωρείται θαυματουργική και περιβάλλεται με ύψιστη τιμή.
ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΒΑΛΤΕΣΙΝΙΩΤΙΣΣΑ
Κτισμένη –σύμφωνα με παλιά σφραγίδα της το 1625- σε μικρή απόσταση από το Βαλτεσινίκο, υπέστη διαδοχικές καταστροφές επί τουρκοκρατίας. Σημαντικό μέρος της αγιογράφησής της ωστόσο διασώζεται μέχρι σήμερα. Γιορτάζει στις 15 Αυγούστου. (02/08/2010) ΙΣΤΟΡΙΚΑ
*** Παναγιά του Βράχου στη Νεμέα – Μία εντυπωσιακή εμπειρία
Μία μοναδική εμπειρία κατάνυξης και αρχιτεκτονικής σε περιμένει στο ανατολικό και απόκρημνο μέρος του βράχου με το μεσαιωνικό όνομα Πολυφέγγους, το λεγόμενο «βουνό της Παναγίας» όπως το ονομάζουν οι ντόπιοι, στην είσοδο της Νεμέας. Εκεί θα βρεις την Παναγιά του βράχου, ερείπια μίας παλιάς εκκλησίας χτισμένη κυριολεκτικά μέσα στο σπήλαιο. Στο νότιο τμήμα του βράχου θα δεις επίσης έναν μοναδικό μεσαιωνικό οικισμό, τα απομεινάρια του οποίου μαρτυρούν ότι τα σπίτια είχαν χτιστεί εφαπτόμενα το ένα στο άλλο, ενώ στη ρίζα του βράχου υπάρχει δεξαμενή νερού προφανώς για την ύδρευση του οικισμού. Στην κορυφή του Πολυφέγγους υπάρχουν επίσης ερείπια ογκώδους τείχους με πολεμίστρες! πρόκειται για το μικρό φρούριο του Πολυφέγγους που έλεγχε την στενή είσοδο προς την Νεμέα. Στον κατάλογο των φρουρίων του Πριγκηπάτου Μορεώς, του 1377, αναφέρεται ως «Santo Georgio de Polifengno» ενώ σε κείμενα της Τουρκοκρατίας αναφέρεται με το όνομα Άγιος Γεώργιος, που ήταν η τότε ονομασία της Νεμέας. Τα ερείπια της παλιάς εκκλησίας της Παναγιάς του Βράχου, μέσα στο σπήλαιο είναι ένα εντυπωσιακό θέαμα που πρέπει οπωσδήποτε να δεις από κοντά. Πρόκειται για το καθολικό της παλιάς μονής, το οποίο καλύπτει το ¼ του μήκους του κοιλώματος του σπηλαίου. Σε βραχώδη τοίχο του ερειπωμένου ναού σώζονται ως σήμερα τοιχογραφίες άριστης τέχνης που θεωρούνται ότι είναι του 11ου ή 12ου αιώνα. Από αυτές ξεχωρίζουν η εικόνα της Υπαπαντής και του Αγίου Γεωργίου. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι πρόκειται για την τοποθεσία της έδρας της Επισκοπή Πολυφέγγους που αναφέρεται από το 1292 έως το 1458, οπότε το κάστρο κυριεύθηκε από τον Μωάμεθ τον Πορθητή. Τότε άρχισε και η παρακμής της με την οριστική παύση της το 1608. Χειρόγραφο του Γάλλου Pouqueville (1730) αναφέρει ότι το Πολυφέγγος δεν είναι παρά «ένας ψηλός βράχος με 36 εκκλησίες, 60 σπηλιές και μια στέρνα», πιθανόν ως εκκλησίες να χαρακτηρίζει τα ασκητήρια των μοναχών. Η μεταβυζαντινή μονή της Παναγίας του Βράχου χτίστηκε μετά την καταστροφή του οικισμού του Πολυφέγγους και βρίσκεται σφηνωμένη στην ανατολική και εντελώς κάθετη πλευρά του μονολιθικού βράχου της Πολυφέγγους. Η τοπική παράδοση για τη δημιουργία της αναφέρει ότι στο σημείο όπου χτίστηκε έπεσε ένα μικρό αγόρι ο Λεόντιος, ο οποίος αργότερα βρέθηκε σώος και αβλαβής. Εκεί που βρέθηκε ο μικρός, χτίστηκε το καθολικό της Μονής. Πότε ακριβώς χτίστηκε όμως δεν γνωρίζουμε καθώς τα αρχεία κάηκαν από Τουρκαλβανούς το 1770. Σώθηκαν μόνο οι εικόνες του τέμπλου, κάποια ιερά σκεύη και η ορειχάλκινη κυκλική σφραγίδα της Μονής. Η σφραγίδα εικονίζει την Παναγιά να κρατά στην αγκαλιά της τον Ιησού και την επιγραφή «Μοναστήρι Παναγιάς Πολυφέγγους του Βράχου 1633». Επίσης μνημονεύεται σε Ενετικά έγγραφα του 1698. Η Παναγία του Βράχου γνώρισε μεγάλες δόξες από τις αρχές του 19ου αι. μέχρι και την εποχή του Καποδίστρια, ενώ κατά τη διάρκεια της Επανάστασης προσέφερε σημαντικές υπηρεσίες στον Αγώνα. Η Μονή απέχει από τη Νεμέα μόλις ένα χιλιόμετρο. Ο δρόμος μας φέρνει στη λιθόκτιστη, τοξωτή είσοδο, από την οποία μπαίνουμε στην στενή αυλή, έχοντας πάντα «δίπλα» μας το βράχο. Δεξιά και αρκετά ψηλά βρίσκονται τα κελιά και το Καθολικό της Μονής, ενώ στην άκρη της αυλής υπάρχει ένα ημιερειπωμένο, διώροφο κτίσμα. Στον τοίχο του, προς τον γκρεμό υπάρχουν πολεμίστρες. Κοντά στην είσοδο η πέτρινη σκάλα με τα 70 σκαλοπάτια της και τις πολλές στροφές, ανεβαίνει κατακόρυφα το βράχο και καταλήγει σε μικρό πλακόστρωτο εξώστη, εδώ προστατευόμαστε από τείχος, κι αυτό με πολεμίστρες. Στο μέσο του υψώνεται πετρόκτιστο αψιδωτό κωδωνοστάσιο. Στην άλλη άκρη του εξώστη υπάρχει ο ναΐσκος της Παναγίας. Στην εξωτερική όψη της τρίπλευρης κόγχης του ναού υπάρχει θωράκιο με διακοσμητικά σχέδια βυζαντινής τεχνοτροπίας. Γενικά σε διάφορα σημεία παρατηρούνται βυζαντινής τέχνης διακοσμητικά, οδηγώντας μας σε συμπέρασμα ότι προέρχονται από την παλιά Μονή.Τα κελιά φωτίζονται αμυδρά και επικοινωνούν μεταξύ τους με εσωτερικές πόρτες. Η στέγη σε όλα είναι πέτρινη, θολωτή και παραπέμπει σε κατακόμβες. Το καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στη Κοίμηση της Θεοτόκου. Απλή βασιλική, με θολωτή πέτρινη στέγη, σκεπασμένη εξωτερικά από κεραμίδια. Η στέγη φθάνει ως το ύψος του σπηλαίου, το οποίο έχει ενσωματωθεί στον κύριος ναό, τυπικό δείγμα σπηλαιοεκκλησίας. Στο ναό μπαίνουμε από πλαϊνή πόρτα, ενώ ακριβώς απέναντι υπάρχει άλλη πόρτα που οδηγεί στον εξώστη. Το μήκος του ναού εσωτερικά είναι 5,60 × 2.70 μέτρα. Οι επιφάνειες των τοίχων του κτιστού μέρους του κυρίως ναού, του ιερού της οροφής φέρουν τοιχογραφίες του 17ου αιώνα, οι οποίες έχουν υποστεί φθορές από την υγρασία και τον καπνό, αλλά και βανδαλισμούς. Η ιδιαιτερότητα εντοπίζεται στην τοιχογραφία πάνω από την Αγία Τράπεζα. Εικονίζεται ο Χριστός, όμως στις τέσσερις γωνίες, αντίς για τους 4 Ευαγγελιστές, όπως συνηθίζεται, υπάρχουν τα ζώα της αποκάλυψης. Στο βάθος του σπηλαίου, υπάρχει φυσική δεξαμενή.
*** Παναγιά του Βράχου στον Ταρσό – Το βυζαντινό μνημείο : ΟΡΙΝΗ ΚΟΡΙΝΘΙΑ
Στο μικρό χωριό του Ταρσού, στα όρια του δήμου Σικυωνίων, ανάμεσα στους ορεινούς όγκους των Αροανίων και της Κυλλήνης, ή αν προτιμάς του Χελμού και της Ζήρειας, υψώνονται οι κάθετοι βράχοι από το ιστορικό κάστρο των σφυρών. Πρόκειται για την ακρόπολη-φρούριο της βυζαντινής πολίχνης, με το όνομα Ταρσός,. Σε μια σχισμή των βράχων αυτών είναι χτισμένος ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, η λεγόμενη «Παναγιά του Βράχου» στον Ταρσό. Πρόκειται για βυζαντινό μνημείο, κηρυγμένο ως διατηρητέο από το 1962. Η παράδοση αναφέρει ότι ο ναός ιδρύθηκε όταν ο Μωάμεθ ο Β΄, έφτασε στην περιοχή (1458) πολιόρκησε το κάστρο της Ταρσού και την κατέκτησε. Δεν υπάρχουν σαφή ιστορικά στοιχεία που να επιβεβαιώνουν ή να καταρρίπτουν το θρύλο, όμως θεωρείται πολύ πιθανόν η ίδρυση να ανάγεται όντως στην εποχή του Μωάμεθ του Κατακτητή. Η πρόσβαση στην Παναγία, δυσκολεύει τους χειμερινούς μήνες, ιδιαίτερα όταν υπάρχουν έντονες χιονοπτώσεις. Στον Ταρσό φτάνουμε είτε μέσω της περιοχής της Στυμφαλίας, είτε μέσω Τρικάλων. Στην αρχαιότητα δεν υπάρχει κάποια αναφορά σε χωριό ή πόλη με το όνομα Ταρσός, αν και η λέξη υπήρχε και σήμαινε αρκετά πράγματα. Η βυζαντινή «Ταρσός» είναι συνέπεια των σλάβικων επιδρομών που άρχισαν στα τέλη του 6ου αιώνα μ.Χ. και έληξαν στα τέλη του 8ου αιώνα. Δεν αποκλείεται λοιπόν το φρούριο του Ταρσού να ήταν καταφύγιο κατά τις σλαβικές επιδρομές. Εκτός αυτού σε χρυσόβουλλο του αυτοκράτορα Νικηφόρου Α΄ (802-811) αναφέρεται ότι οι επισκοπές Σ(Τ)αρσοκορώνης, Λακεδαιμονίας και Μεθώνης υπάγονται στη Μητρόπολη Παλαιών Πατρών. Εφόσον μιλάμε για επισκοπή σημαίνει ότι υπάρχει τουλάχιστον κωμόπολη με αρκετό πληθυσμό. Η χρήση του χώρου ως καταφύγιο βέβαια δεν σταμάτησε με την λήξη των σλάβικων επιδρομών, αφού συνεχίστηκε και επί τουρκοκρατίας. Ο ναός βρίσκεται σε σχισμή βράχου σε μικρή απόσταση από την κορυφή του, ενώ η είσοδος είναι περίπου δέκα μέτρα ψηλότερα από τη βάση του. Εδώ μας οδηγεί μια πέτρινη σκάλα, εφαπτόμενη στο βράχο, στο κεφαλόσκαλο της οποίας φτάνουμε στο πέτρινο πρόπυλο με τις 4 κολώνες να σχηματίζουν τόξα. Δυτικά του, βρίσκεται η είσοδος του ναού. Στη βόρεια πλευρά του πρόπυλου, σε υποδοχή σκαλισμένη στο σώμα του βράχου βρίσκεται εικόνα της Παναγιάς. Από το πρόπυλο θα δεις να απλώνεται μπροστά σου η κοιλάδα του Όλβιου, που πηγάζει από την Καρυά και χάνεται στις καταβόθρες του Φενεού. Στο βάθος στέκει πάντα η Κυλλήνη, εδώ που γεννήθηκε ο φτερωτός Ερμής. Από το πρόπυλο, περνώντας τη χαμηλή και στενή είσοδο, με οδηγό το λιγοστό φώς του φεγγίτη, μπαίνεις, στον πρώτο θάλαμο με διαστάσεις 3×4μ. Μια μικρή πάλι θολωτή είσοδος οδηγεί στο δεύτερο θάλαμο, λίγο μεγαλύτερων διαστάσεων 4 × 6 μέτρα από εδώ φτάνεις στον κυρίως ναό, τετράγωνο 4 × 4μέτρα. ο προσανατολισμός του ναού βόρειος, όπως «επέβαλε» ο βράχος. Μέσα στο ιερό, από τον βράχο, τρέχει συνεχώς καθαρό νερό. Στην οροφή του κυρίως ναού ένα μικρό άνοιγμα ρίχνει άπλετο φως στο ναό και το Ιερό. Ο ναός γιορτάζει στις 23 Αυγούστου. Αν και ο ναός τιμάται στην Κοίμηση της Θεοτόκου, η εικόνα που τραβά την προσοχή των προσκυνητών είναι η παλιά φορητή εικόνα της Παναγιάς Βρεφοκρατούσας, η οποία κανείς δεν ξέρει ούτε πως βρέθηκε εδώ, ούτε ποιος την κατασκεύασε. Πάντως από το πρόσωπο της Παναγιάς κατανοούμε ότι δεν είναι βυζαντινής τεχνοτροπίας. Δυτικά του κυρίως ναού, το μικρό άνοιγμα οδηγεί βαθύτερα, στο σπήλαιο του βράχου. Κοιτώντας βορειοδυτικά βλέπουμε ότι το σπήλαιο συνεχίζεται, βαθύ και σκοτεινό. Το 1998, σπηλαιολόγοι δεν μπόρεσαν να το εξερευνήσουν μέχρι τέλους, καθώς μόλις 200 μέτρα από την αρχή σταλακτίτες έφραζαν το δρόμο.
~** Μονή Προφήτου Ηλιού Ζάχολης με Βυζαντινές ρίζες : ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Η Ιερά Μονή Προφήτου Ηλιού Ζάχολη του Δήμου Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης βρίσκεται στους πρόποδες του Μαύρου Όρους, περίπου 20 χλμ από το Δερβένι. Για να φτάσει κανείς στην Μονή, οδηγώντας στην Ν.Ε.Ο. Κορίνθου-Πατρών, βγαίνει στον κόμβο του Δερβενίου και ακολουθεί τη διαδρομή Ροζενά- Ζάχολη. Φτάνοντας στη Ζάχολη, περνάει μπροστά απ’ τον ιστορικό Ναό της Αγίας Παρασκευής συνεχίζει τον δρόμο για Χελυδόρι και ύστερα από 2 χλμ. ο επισκέπτης βρίσκεται στην είσοδο της Ιεράς Μονής. Εκεί δεσπόζουν 2 πανύψηλα έλατα και μια παραδοσιακή κρήνη. Υπάρχουν πολλές εκδοχές για τη χρονολογία ίδρυσης της μονής, μια από αυτές μιλά για τον 10ο αιώνα από μοναχούς που έφυγαν από την Κωνσταντινούπολη, την περίοδο της εικονομαχίας ενώ μια άλλη μιλά για τον 14ο αιώνα, η οποία μοιάζει και η πιο πιθανή. Οι ρίζες της Μονής βρίσκονται λοιπόν στους Βυζαντινούς χρόνους, σύμφωνα με τη σελίδα 37 του κώδικα της. Υπάρχει καταχωρημένο σουλτανικό φιρμάνι το οποίο ορίζει ότι η ιδιοκτησία της Μονής θα παραμείνει ως έχει και μετά την Άλωση. Το είχε εκδώσει ο Χαμήδ Χάνης το 1714. Από αυτό συμπεραίνουμε ότι η Μονή ιδρύθηκε προ του 1453. Υπάρχει όμως και άλλη μαρτυρία που τοποθετεί την ίδρυση/ανακαίνιση της Μονής στο 1616. Η Μονή κτίσθηκε αρχικά τετράπλευρη, δηλαδή και στις τέσσερις πλευρές έγιναν κελιά Βυζαντινού ρυθμού (με θόλους και καμάρες) ενώ το καθολικό της, στο ίδιο ρυθμό, είναι αφιερωμένο στον Προφήτη Ηλία του Θεσθίτου. Σήμερα το μοναστήρι σχηματίζει ένα Π, με δεξιά και αριστερά να βρίσκονται τα κελιά, οι αποθήκες, τα υπόγεια. Στο κέντρο βρίσκεται το καθολικό. Απλή βασιλική με αψίδες και διαστάσεις 7,70×7,40 μέτρα. Η διακόσμηση του καθολικού έγινε στη συνέχεια με σπουδαίες τοιχογραφίες και ωραιότατες ιερές εικόνες Βυζαντινής τεχνοτροπίας. Εκείνο που παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι το επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Η μονή παρέμεινε ίδια μέχρι το σεισμό του 1720, ο οποίος προκάλεσε σοβαρά προβλήματα. Παρέμεινε σε αυτή την κατάσταση μέχρι το χειμώνα του 1740, οπότε και υπέστη ακόμα μεγαλύτερη καταστροφές, λόγω καιρικών συνθηκών, αφού κατέρρευσε το Καθολικό. Το 1741 άρχισε η ανοικοδόμηση της με τη μορφή που είχε μέχρι πρόσφατα. Η ανοικοδόμηση του υπάρχοντος Μοναστηριού έγινε στα θεμέλια του παλιού κτηρίου, όμως στο πλέον κτίσθηκαν μόνο στις τρεις πλευρές κελιά και ανατολικά έγινε μαντρότοιχος. Το 1840, δεύτερος δύσκολος χειμώνας και ο μαντρότοιχος καταρρέει. Το μοναστήρι χτίστηκε στο σχέδιο βασιλικής, το καθολικό διέθετε ξυλόγλυπτο τέμπλο, ενώ οι εικόνες των δεσποτικών φιλοτεχνήθηκαν το 1758 από έναν Κρητικό διάκονο ονόματι Αθανάσιο. Στη διάρκεια της Τουρκοκρατίας η Μονή λειτούργησε ως «κρυφό σχολειό» της Ζάχολης και των γύρω χωριών. Ενώ για την ευόδωση του Αγώνα, προσέφερε βοήθεια χρηματική και προμήθειες στους επαναστατημένους. Μέχρι το 1949 η Μονή ήταν ανδρική, το 1950 μετατράπηκε σε γυναικεία και διατηρείται έτσι μέχρι σήμερα. Το 2000 πυρκαγιά που προκλήθηκε στο γύρω δάσος κατέστρεψε ολοσχερώς της Μονή εκτός του Καθολικού της, ενώ χάθηκε και το σημαντικό ιστορικό αρχείο. Σήμερα σώζεται μόνον ο Κώδικας.
~** Η Μονή Παναγιάς Φανερωμένης Χιλιομοδίου αποτέλεσε καταφύγιο κατά την Επανάσταση :
Η γυναικεία μονή του 16ου αιώνα στο Χιλιομόδι Κορινθίας, αποτέλεσε καταφύγιο του άμαχου πληθυσμού κατά την Επανάσταση του 1821 και αποτελεί δείγμα μεταβυζαντινών αγιογραφιών. Η παλαιότερη Μονή επίσης της Φανερωμένης θεωρείται η αρχαιότερη με την ονομασία αυτή στον Ελλαδικό χώρο. Στην είσοδό του ναού ορατοί μέχρι σήμερα είναι δύο ιονικοί κίονες αρχαίου ναού, ενώ εσωτερικά φέρει δύο στρώματα τοιχογραφιών του 17ου και του 13ου αιώνα αντίστοιχα. Για να φτάσει κάποιος στη Μονή Φανερωμένης ακολουθεί την Π.Ε.Ο Κορίνθου-Άργους με κατεύθυνση το χωριό Χιλιομόδι. Από εκεί, περίπου 4 χιλιόμετρα μετά, ακολουθώντας σχετικές πινακίδες φτάνει σε ένα πευκόφυτο κολπίσκο. Η διαδρομή από την Κόρινθο μέχρι τη Μονή διαρκεί περίπου μισή ώρα. Παλιά Μονή Σε απόσταση 4 χιλιομέτρων από τη νέα Μονή φτάνει κανείς στην παλιά, όπου και θα θαυμάσει ένα σημαντικό, αρχιτεκτονικά, ναό κτισμένο τον 13ο αιώνα. Οι αγιογραφίες παρά την παλαιότητα τους, τις φθορές και τις εθνικές περιπέτειες τους παραμένουν σπουδαίες. Η δε στρατηγική σημασία της μονής, είναι προφανής, καθώς από τον περίβολο της μπορεί κανείς να διακρίνει τον Ακροκόρινθο μαρτυρία της προεπαναστατικής και επαναστατικής δράσης της Αδελφότητας που δραστηριοποιήθηκε εκεί. Για τη συγκεκριμένη Μονή έχουν γράψει 2 κορυφαίοι ιστορικοί όπως ο Α. Ορλάνδος και ο ιστορικός Τ. Γριτσόπουλος. Νέα Μονή Η Αδελφότητα της Μονής, το 1986 μεταφέρθηκε στην νέα τοποθεσία, στο παλιό Μετόχι της, μεταφέροντας και την εικόνα της βρεφοκρατούσας Παναγιάς της Φανερωμένης. Το περίτεχνο ξύλινο σκαλιστό τέμπο από οξιά και φλαμούρι είναι φιλοτεχνημένο με σκαλιστές παραστάσεις από την Παλιά και Καινή Διαθήκη. Το 1949 η μονή έγινε γυναικεία ενώ δεν διαθέτει ξενώνες. Βγαίνοντας από τη μονή, στα αριστερά, μόλις στα πενήντα μέτρα βρίσκεται το Ναΐδριο της Αγίας Μαρίνας. Ο μικρός αυτός ναός ανακαινίστηκε και αγιογραφήθηκε από τον σπουδαίο αγιογράφο Δημήτριο Κακκαβά το 16ο αιώνα. Είναι διάσπαρτος από πανέμορφες παραστάσεις. Η μονή Παναγίας Φανερωμένης Χιλιομοδίου γιορτάζει το τριήμερο από τις 21 έως τις 23 Αυγούστου.
~** Μονή Οσίου Παταπίου με τα 150 σκαλιά : ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
Στο 7ο χιλιόμετρο του δρόμου Λουτρακίου – Περαχώρας, στρίβοντας δεξιά βρισκόμαστε στο δρόμο για τη μονή Οσίου Παταπίου. Σε μία από της παρυφές των Γερανείων, υψώνεται επιβλητικό, στα 700 μέτρα. Τα περίπου 150 σκαλιά, διαγράφουν ελικοειδή πορεία που σας φέρνει στην Μονή, η οποία κτίστηκε το 1952. Αφού συναντήσουμε μια σειρά από μονές και ανεβούμε ακόμη ψηλότερα συναντάμε την είσοδο της μονής. Πριν πλησιάσουμε στην εξώπορτα διακρίνουμε το εκκλησάκι της οσίας Μαρίας της Αιγυπτίας, μονόχωρο, θολωτό και κομψό, με χτιστό τέμπλο και γύψινες διακοσμήσεις. Ανεβαίνουμε ψηλότερα και μπαίνουμε στο εσωτερικό της αυλής. Στα αριστερά βρίσκονται τα κελιά των μοναχών αλλά και οι βοηθητικοί χώροι. Ανεβαίνουμε στην αυλή και έχουμε μπροστά μας τη μαγευτική θέα προς τον Κορινθιακό, σε πρώτο πλάνο το Λουτράκι. Κάτω από την αυλή βρίσκονται οι ξενώνες και μπροστά μας η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου. Θεωρητικά πρόκειται για το καθολικό της Μονής, κτίριο σε ρυθμό βασιλικής τρουλωτής, με μονόλοβα και τρίλοβα παράθυρα, κεραμοσκεπής. Στο ναό μπαίνουμε από τη δυτική πόρτα, ολόσωμα αγιογραφημένος και το δικτυωτό ξυλόγλυπτο τέμπλο ανεβαίνει ψηλότερα από τον κεντρικό ναό Ασκητήριο οσίου Παταπίου: Βορειοδυτικά από την Κοίμηση της Θεοτόκου υπάρχει ένας πελώριος βραχώδης όγκος, στη βάση του οποίου βρίσκουμε το ασκητήριο του Οσίου. Εισερχόμαστε από τη μοναδική νότια πόρτα στο σπήλαιο-ναΐδριο με δάπεδο στρωμένο με παλιές κεραμόπλακες, που παρουσιάζει στένωμα προς το τέμπλο. Στο βάθος της σκήτης βρίσκεται το σκήνωμα του οσίου Παταπίου, που βρέθηκε το 1904 από τον Β. Πρωτόπαππα, τεχνίτη. Το τέμπλο είναι λιθόχτιστο με 2 πύλες, μαρμάρινες παραστάδες στη Ωραία Πύλη και υπέρυθρο με σχηματικές παραστάσεις παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Οι τοιχογραφίες χρονολογούνται στον 13ο αιώνα.
~** Μονή Παναγία της Κορυφής στο Καμάρι με θέα τα βουνά της Ρούμελης :
Στο Καμάρι, του Δήμου Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης ανεβαίνοντας το δρόμο που οδηγεί στην «Κορφή» Ο δρόμος αφήνει την παραλία και το κάμπο, στρίβει ανατολικά στη ρίζα του βουνού και αφού διαγράψει πολλές ελικοειδείς αναβάσεις μας φέρνει στη βορινή πλαγιά, στην είσοδο της Μονής. Από εκεί ο επισκέπτης αγναντεύει τα βουνά της Ρούμελης και έχει μπροστά του όλη η Κορινθία, από τον Ισθμό μέχρι την Ακράτα. Η Παναγία της Κορυφής, στο παρελθόν ήταν γνωστή και ως Γονόεσσα, όχι τυχαία αφού παλαιότερα θεωρούσαν ότι στην τοποθεσία αυτή βρισκόταν η αρχαία Δονούσσα. Νεώτερες έρευνες κατέρριψαν τον ισχυρισμό όμως όχι την παλιά ονομασία της Μονής. Η παράδοση αναφέρει ότι σε όλη τη διάρκεια της ελληνικής επανάστασης το μοναστήρι της Κορυφής έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην περιοχή, αφού έγινε ορμητήριο αγωνιστών και ενίσχυσε οικονομικά τον αγώνα. Η προεπαναστατική ύπαρξη της Μονής «αποδεικνύεται» από την ύπαρξη ομολόγων του 1750 ενώ η εικόνα της Παναγίας φέρει επιγραφή του 1816. Η σημερινή εκκλησία χτίστηκε στα 1767, χρονολογία χαραγμένη σε αγκωνάρι του ναού. Αρχικά η διαβίωση των μοναχών ήταν δύσκολη, νερό δεν υπήρχε αλλά ούτε κι εύκολη πρόσβαση σε αυτό. Οι δυσκολίες οδήγησαν στην μεταφορά της Μονής χαμηλότερα, σε μεγάλη καλλιεργήσιμη έκταση. Το παλιό μοναστήρι σήμερα αναφέρεται ως Παλιά Παναγιά. Για αρκετά χρόνια η νέα μονή λειτουργούσε ως βασική Μονή και η ψηλότερη ως μετόχι της. Στα μέσα του 18ου αιώνα οι μοναχοί επέστρεψαν στην πρώτη Μονή όπου παραμένει μέχρι και σήμερα. Η είσοδος μας φέρνει στον περίβολο όπου δεσπόζει το αιωνόβιο πεύκο. Περνώντας το κατώφλι μια στοά οδηγεί στο αρχονταρίκι, την αίθουσα υποδοχής επισκεπτών και καταλήγει στην ολάνθιστη αυλή της Μονής. Δίπλα στο αρχονταρίκι βρίσκεται υπόγεια δεξαμενή του 1916. Απέναντι ακριβώς, βρίσκεται το γεροντικό και κελιά, όπου κρέμεται ο κόπανος (σανιδένιο σήμαντρο). Πίσω από την εκκλησία στον περίβολο, είναι χτισμένο το καμπαναριό. Σε ένα αγκωνάρι είναι χαραγμένη η ημερομηνία 4 Απριλίου 1888. Τα παγκάκια στο καμπαναριό προσφέρονται για ξεκούραση. Το καθολικό της Μονής είναι αφιερωμένο στη Ζωοδόχο Πηγή. Αποτελείται από νεόκτιστο πρόναο, κυρίως ναό και το Άγιο Βήμα. Πρόκειται για ναό ρυθμού βασιλικής με διαστάσεις 14,40 × 6,54 μέτρα. Στο σκαλιστό εικονοστάσι είναι τοποθετημένη η εικόνα της Βρεφοκρατούσας Παναγιάς το 1816. Το εικονοστάσι μαζί με το δεσποτικό θρόνο και τον επιτάφιο αποτελούν μοναδικά σκαλιστά αριστουργήματα του ξυλογράφου Ιωάννου Βασιλείου, το 1916. Η εκκλησία γιορτάζει την Παρασκευή της Διακαινησίμου και στις 15 Αυγούστου.
~** Μονή Παναγιάς Ζερμπίτσης – Χτισμένη σε υψόμετρο 500 μέτρων : ΛΑΚΩΝΙΑΣ
Στην ανατολική πλευρά του Ταύγετου, σε υψόμετρο 500 μέτρων θα συναντήσεις τη Μονή Παναγιάς Ζερμπίτσας που ανήκει στον λεγόμενο «αγιορείτικο» τύπο και ξεχωρίζει για το σταυροειδές καθολικό της. Η Μονή είναι χτισμένη κοντά στον οικισμό Παλαιοχώρι και απέχει δεκαεννέα χιλιόμετρα από τη Σπάρτη. Σύμφωνα με κτητορική επιγραφή του καθολικού, η Μονή ανεγέρθη το 1639, πάνω στα ερείπια βυζαντινού ναού, που πιθανώς χρονολογείται τον 12ο αι. Όπως συμπεραίνεται τόσο από την αρχιτεκτονική διάταξη των κτισμάτων της, όσο και από τα χαρακτηριστικά του καθολικού, ανήκει στο λεγόμενο αγιορείτικο ή αθωνίτικο τύπο με χαρακτηριστικά μικρογραφίας πόλης. Το καθολικό της, κτίσμα του 1639, ανήκει στους σταυροειδείς εγγεγραμμένους ναούς με τρούλο, του σύνθετου τετρακιονίου αθωνικού τύπου. Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή, ο ναός αγιογραφήθηκε το 1669. Οι αγιογραφίες του, που διατηρούνται σε άριστη κατάσταση, διαθέτουν τα λαϊκά στοιχεία του 17ου αι. που διαφοροποιούνται από αυτά της Κρητικής σχολής και μοιάζουν τεχνοτροπικά με αυτές του Δημήτριου Κακαβά. Γι΄ αυτό και πιθανολογείται ότι έχουν ζωγραφιστεί από μαθητές του. Η Μονή άκμασε από το 1639 έως το 1770. Γύρω στα τέλη του 18ου αι. εισέρχεται σε περίοδο όπου αντιμετωπίζει λεηλασίες και ερημώνεται. Το 1826 το μοναστήρι πυρπολείται από το στρατό του Ιμπραήμ. Από το 1962 ο ηγούμενος του Μοναστηριού, αρχιμανδρίτης Θεόφιλος Σιμόπουλος συγκέντρωνε πλήθος από ιερά κειμήλια που αποτέλεσαν αργότερα τη συλλογή του Μουσείου της Μονής που εγκαινιάστηκε το 1968. Η συλλογή περιλαμβάνει σπουδαίας αξίας γλυπτά και αρχιτεκτονικά μέλη του προγενέστερου ναού, παλαιοχριστιανικά ευρήματα και μια λεοντοκεφαλή ρωμαϊκής εποχής. Τη συλλογή ολοκληρώνουν ιερά άμφια, χρυσοκέντητες παραστάσεις, λειτουργικά σκεύη και άλλα κειμήλια από το 1500 και ύστερα, όπως το Λάβαρο της Μονής και ο Επιτάφιος. Σε χώρους της Μονής φυλάσσονται επίσης τίμια λείψανα πολλών Αγίων και Μαρτύρων της Εκκλησίας. Η Μονή λειτουργεί σήμερα ως γυναικεία και γιορτάζει στις 23 Αυγούστου και στις 23 Σεπτεμβρίου, με τη λιτάνευση της εικόνας της Παναγιάς που η παράδοση ανάγει στον 17ο αι.
~** Μονή Λέχοβας με την εκπληκτική εικόνα της Παναγίας :
Στις υπώρειες του όρους Βέσιζα, σε υψόμετρο 1050 μέτρων, και απόσταση 4 χιλιομέτρων από το χωριό Κρυονέρι του Δήμου Σικυωνίων, βρίσκεται η επιβλητική πέτρινη πύλη της Μονής. Στους χώρους της απλώνεται ο ναός, τα κελιά των μοναχών, ο ξενώνας, η κρήνη, περιβόλια, και το παλιό πηγάδι, όλα με κέντρο το πλάτανο που δεσπόζει στη μέση της αυλής, όλα υπέροχα στην απλότητα τους. Χαρακτηριστικό της αρχιτεκτονικής του ναού είναι τα πρωτότυπα μαρμαροθετήματα του δαπέδου τα οποία χρονολογούνται από τον 11ο -12ο αιώνα μ.Χ. Η εικόνα της Παναγίας της Λεχοβίτισσας, είναι του 17ου αιώνα και αποτελεί έργο του Ζακυνθινού αγιογράφου Θεόδωρου Παπαντώνη ή Γεωργαντά. Σήμερα η μονή λειτουργεί ως γυναικεία κοινόβιος. Το Καθολικό της Λέχοβας έχει πρόσφατα κηρυχθεί αρχαιολογικό διατηρητέο μνημείο από το Υπουργείο Πολιτισμού. Ολόκληρη τη δεκαετία του ‘90 έγιναν εργασίες συντήρησης και αποκατάστασης του μνημείου. Ξεκινώντας από το Κιάτο, ακολουθώντας το δρόμο προς τα εσωτερικά του νομού, συναντά κανείς το χωριό Κρυονέρι. Λίγο έξω απ’ αυτό υπάρχει διακλάδωση που οδηγεί στο μοναστήρι μέσα από μια υπέροχη διαδρομή γεμάτη πλατάνια. Ακολουθώντας την χαράδρα στη δεξιά όχθη του χειμάρρου Ελισσώνα, ο δρόμος μας φέρνει γρήγορα στο διάσελο, απ’ όπου μπροστά μας προβάλλει στο βάθος, μέσα στο ελατόδασος το Μοναστήρι. Για την ονομασία Λέχοβα επικρατεί η άποψη ότι είναι σλαβικής προέλευσης, όπου η λέξη «λέχα» σημαίνει λιβάδι, αγρός, άρα λέχοβα= λιβαδότοπος. Δεν είναι γνωστό πότε ακριβώς ιδρύθηκε η Μονή Λέχοβας, καθώς δεν έχουν διασωθεί γραπτά μνημεία ή χειρόγραφα, γιατί καταστράφηκαν ή χάθηκαν μέσα σε αντίξοες ιστορικές συνθήκες. Μοναδική πηγή χρονολόγησης είναι το καθολικό της μονής, ο ναός και το μαρμάρινο δάπεδο του. Το καθολικό της μονής είναι βυζαντινός, σταυροειδής, εγγεγραμμένου τύπου, δικιόνιος με οκταγωνικό τρούλο εξωτερικά και στηρίζεται σε δύο κίονες και δύο πεσσούς, που χωρίζουν τον κυρίως ναό από το Άγιο Βήμα. Ο κύριος ναός είναι περίπου τετράγωνος με διαστάσεις 7,20×7,25. Ο χώρος φωτίζεται από 4 μικρά παράθυρα του τρούλου και τα 3 μικρά του ιερού. Ο νάρθηκας στεγάζεται με ξύλινη οροφή και επικοινωνεί με τον κυρίως ναό με εσώθυρα, που φέρει ανάγλυφες παραστάσεις φύλλων πλατάνου ή αγκαθιού. Στη νότια πλευρά του ναού είναι προσαρτημένο μονόχωρο παρεκκλήσιο πλάτους 3,20 μ. Οι τοίχοι είναι κατασκευασμένοι από πέτρα της περιοχής και αγκωνάρια από συμπαγή αμμόλιθο, κτισμένοι με χώμα. Αυτός ο ναός είναι νεώτερος χτισμένος στα θεμέλια αρχαιότερου. Μια επιγραφή που βρέθηκε χαραγμένη πάνω σε πωρόλιθο, την πλάκα της Αγίας Τράπεζας, πληροφορεί: «1716 Ιουνίου ια(ii) επελεκύθι». Στο τέλος της Ενετοκρατίας (1715) έγινε μια ανακαίνιση αλλά και στις αρχές της Β’ Τουρκοκρατίας στην Πελοπόννησο. Σπάνιο κόσμημα του ναού, σημαντικό καλλιτεχνικά και ιστορικά είναι το μαρμάρινο ψηφιδωτό δάπεδο. Μικρά πολύχρωμα κομματάκια μαρμάρου έχουν συνδυαστεί και σχηματίζουν παραστάσεις που διακοσμούν περίτεχνα το ναό. Εξαιρετική εντύπωση προκαλεί η παράσταση με τα τρία ορθογώνια σχήματα τοποθετημένα στη σειρά. Το μεσαίο έχει στο κέντρο πράσινο δίσκο διαμέτρου 18 εκ. Τα δύο πλάγια ορθογώνια έχουν άλλη κατεύθυνση, αντίθετη προς το μεσαίο, για λόγους αρμονίας. Θαυμάζει κανείς την αίσθηση των αναλογιών, του μέτρου και της λιτότητας στη γεωμετρική αυτή παράσταση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον έχει και η εικόνα ενός πουλιού με ψηλό λαιμό, μακριά και λεπτά πόδια. Το πτηνό έχει σχηματιστεί με πολύ λεπτές ψηφίδες και προβάλει μέσα στο βαθυκόκκινο φόντο του. Στην βιβλιοθήκη της Μονής σώζονται ελάχιστα χειρόγραφα ή έγγραφα. Σε παλαιότερη καταγραφή, υπήρχαν Τουρκικά έγγραφα (κιτάπια) που αφορούσαν στην περιουσία και τα δικαιώματα της Μονής. Όλα χάθηκαν ή κάηκαν, με εξαίρεση δύο χειρόγραφα, ένα μικρό Αγιασματάριο και ένα Κανονάριο, έγγραφο που περιέχει ιερούς Κανόνες της Εκκλησίας και απαντήσεις σε σχετικά ερωτήματα. Στα Γενικά Αρχεία του Κράτους υπάρχουν 105 έγγραφα που αφορούν τη Μονή Λέχοβας και αναφέρονται σε διάφορες υποθέσεις της, μεταξύ των ετών 1835-1852. Η εικόνα της Παναγίας χρονολογείται στο τέλος 17ου ή αρχές 18ου αιώνα.
~** ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ :ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΝΑΟΣ ΕΙΣΟΔΙΩΝ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΡΟΑΣΤΙΟΥ ΕΞΩ ΜΑΝΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΠΛΑΤΣΑ ΜΑΝΗΣ
ΝΑΟΣ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΠΡΑΘΙ ΛΟΥΤΡΑΚΙΟΥ
ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΓΙΑΤΡΙΣΣΑΣ ΛΟΥΤΡΑΚΙ
ΠΑΝΑΓΙΑ ΜΥΡΤΙΔΙΩΤΙΣΣΑ ΚΑΣΤΡΟ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ
ΠΑΝΑΓΙΑ ΟΔΗΓΗΤΡΙΑ ΜΥΣΤΡΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ ΜΥΣΤΡΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΚΑΛΤΕΤΖΩΝ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΓΕΡΑΚΙΟΥ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΠΑΝΑΓΙΑ ΠΕΡΙΒΛΗΤΟΣ ΜΥΣΤΡΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΙ ΘΕΟΔΩΡΟΙ ΜΥΣΤΡΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΤΡΙΑΣ ΜΥΣΤΡΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΜΟΝΕΜΒΑΣΙΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΣΟΦΙΑΣ ΜΥΣΤΡΑΣ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΖΑΧΟΛΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΓΕΡΑΣΙΜΟΣ ΞΥΛΟΚΑΣΤΡΟΥ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΟΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΤΕΓΕΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΩΝ ΑΠΟΣΤΟΛΩΝ ΛΕΟΝΤΑΡΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΘΕΟΔΩΡΑΣ ΒΑΣΤΑΣ ΙΣΣΑΡΙ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΛΥΓΟΥΡΙΟ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΕΩΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΟΥΖΗ ΑΓΙΑ ΤΡΙΑΔΑ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΕΛΕΗΜΟΝΟΣ ΛΥΓΟΥΡΙΟ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΝΑΥΠΛΙΟ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ ΛΥΓΟΥΡΙΟ
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΑΝΝΗΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
ΝΑΟΣ ΚΟΙΜΗΣΗΣ ΘΕΟΤΟΚΟΥ ΚΑΛΑΜΙΟΥ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~
ΑΓΙΑ ΜΟΝΗ ΝΑΥΠΛΙΟΥ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΕΡΜΙΟΝΗΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΝΟΥΝΤΟΣ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΘΕΟΔΩΣΙΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ στο ΠΑΝΑΡΙΤΙ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΔΗΜΗΤΡΙΟΥ (ΞΕΡΟΚΑΣΤΕΛΙΟΥ) ΤΟΥ ΚΑΡΑΚΑΛΑ ΑΓΙΟΥ ΑΝΔΡΙΑΝΟΥ
ΜΟΝΗ ΠΑΜΜΕΓΙΣΤΩΝ ΤΑΞΙΑΡΩΝ Ν. ΕΠΙΔΑΥΡΟ
ΜΟΝΗ ΤΑΛΑΝΤΙΟΥ ΑΡΑΧΝΑΙΟ ΛΥΓΟΥΡΙΟ (Αγίας Κυριακής -Αγίας Μαρίνας)
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΒΑΛΤΕΤΣΙΝΙΚΟΥ ΑΡΚΑΔΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ - ΧΡΥΣΟΠΗΓΗΣ ΣΤΕΜΝΙΤΣΑΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΓΟΡΓΟΕΠΗΚΟΟΥ ΤΡΙΠΟΛΙΤΣΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΒΛΑΣΙΟΥ ΑΝΩ ΤΡΙΚΑΛΑ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΦΟΝΙΑ ΦΕΝΑΟΥ ΟΠΕΙΝΗΣ ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΓΟΛΑΣ ΤΑΫΓΕΤΟΥ ΚΟΥΜΟΥΤΣΑΣ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ
ΜΟΝΗ ΖΑΡΑΚΑ ΜΟΝΑΧΩΝ ΚΙΣΤΕΡΚΙΑΝΩΝ ΑΡΧΑΙΑΣ ΣΤΥΜΦΑΛΟΥ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΠΑΡΝΩΝΑΣ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΩΝ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΝΤΑ ΜΑΡΤΥΡΩΝ ΣΠΑΡΤΗΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΤΑΝΑΣΣΑ ΚΑΣΤΡΟ ΜΥΣΤΡΑ ΛΑΚΩΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΔΗΜΙΟΒΑΣ ή ΔΗΜΙΟΒΗΣ Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΒΟΥΛΚΑΝΟΥ Ν. ΜΕΣΣΗΝΙΑΣ
ΜΟΝΗ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ ΒΕΛΑΝΙΔΙΑΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
ΜΟΝΗ ΚΩΣΤΑΝΤΙΝΟΥ και ΕΛΕΝΗΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ
~**
ΜΟΝΗ ΤΙΜΙΟΥ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ π. ΛΟΥΣΙΟΥ
ΜΟΝΗ ΒΑΡΣΩΝ Αγίου Νικολάου
ΜΟΝΗ ΕΟΡΤΑΚΟΥΣΤΗΣ Πάρνωνα
ΜΟΝΗ ΠΡΟΔΡΟΜΟΥ ΚΑΣΤΡΙΟΥ
ΜΟΝΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ Σίντζας Λεωνιδίου
ΜΟΝΗ ΚΟΙΜΗΣΗ ΘΕΟΤΟΚΟΤ Αμπελάκι Φαλαισία
ΜΟΝΗ ΠΑΝΑΓΙΑΣ ΜΠΟΥΡΑ Μεγαλόπολη
~* ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 :
1.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης ....... Τετάρτη 01 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 202 : https://snsstamoskal.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html
2 .- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Πέμπτη 02 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://arfara-kalamata-greece.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
3.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Παρασκευή 03 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
4.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Σάββατο 04 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html ,.-
5.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Κυριακή 05 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 .- : https://snsarfara.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
6.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Δευτέρα 06 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
7.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Τρίτη 07 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
8.- ARFARA NEWS -2- Η Εφημερίδα μας .-Στο αγιάζι της ενημέρωσης Τα Νέα μας από Αρφαρά .Τρίτη 07 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020
: https://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.com/2020/01/arfara-news-2.html
9.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης .Τετάρτη 08 Ιανουαρίου 2020 : https://arfara-messinias-stamos.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
10.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Πεμπτη 09 Ιανουαρίου 2020 : https://arfara-messinia-stamos.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
11.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης . ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ 10 Ιανουαρίου 2020 : https://dimmetoparfara.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
12.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2020 : https://snsstamoskal.blogspot.com/2020/01/11-2020.html .-
13.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2020 : https://arfara-kalamata-greece.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
14.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας (2) Στο αγιάζι της ενημέρωσης Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2020 : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2020/01/2-12-2020.html .-
15.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2020 : https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
16.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2020 : https://snsarfara.blogspot.com/2020/01/blog-post.html . –
17.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2020 : https://stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/15-2020.html .-
18.- ARFARA NEWS , Η εφημερίδα μας .- ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ στο Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ .- Τετάρτη 15/01/2020 : https://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.com/2020/01/arfara-news_15.html .-
19.-
1.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης ....... Τετάρτη 01 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 202 : https://snsstamoskal.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html
2 .- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Πέμπτη 02 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://arfara-kalamata-greece.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
3.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Παρασκευή 03 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
4.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Σάββατο 04 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html ,.-
5.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Κυριακή 05 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 .- : https://snsarfara.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
6.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Δευτέρα 06 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
7.- ARFARA NEWS Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Τρίτη 07 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020 : https://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.com/2020/01/arfara-news.html .-
8.- ARFARA NEWS -2- Η Εφημερίδα μας .-Στο αγιάζι της ενημέρωσης Τα Νέα μας από Αρφαρά .Τρίτη 07 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2020
: https://httpdimmetoparfarablogspotcom.blogspot.com/2020/01/arfara-news-2.html
9.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης .Τετάρτη 08 Ιανουαρίου 2020 : https://arfara-messinias-stamos.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
10.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Πεμπτη 09 Ιανουαρίου 2020 : https://arfara-messinia-stamos.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
11.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης . ΠΑΡΑΣΚΕΥΉ 10 Ιανουαρίου 2020 : https://dimmetoparfara.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
12.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης Σάββατο 11 Ιανουαρίου 2020 : https://snsstamoskal.blogspot.com/2020/01/11-2020.html .-
13.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2020 : https://arfara-kalamata-greece.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
14.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας (2) Στο αγιάζι της ενημέρωσης Κυριακή 12 Ιανουαρίου 2020 : https://vlasisarfarablogspotcom.blogspot.com/2020/01/2-12-2020.html .-
15.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2020 : https://snsarfara-stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/blog-post.html .-
16.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας . Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Τρίτη 14 Ιανουαρίου 2020 : https://snsarfara.blogspot.com/2020/01/blog-post.html . –
17.- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης Τετάρτη 15 Ιανουαρίου 2020 : https://stamos-dynami.blogspot.com/2020/01/15-2020.html .-
18.- ARFARA NEWS , Η εφημερίδα μας .- ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΑ στο Ν. ΑΡΚΑΔΙΑΣ .- Τετάρτη 15/01/2020 : https://arfara-messinias-stamos-2010.blogspot.com/2020/01/arfara-news_15.html .-
19.-
~ *** ΑΝΑΡΤΗΣΕΙΣ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019
1.- ΑΡΦΑΡΑ Η Εφημερίδα μας Κυριακή 01 Δεκεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης μας ..... ~ ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ σε όλους μας !: https://dimmetoparfara.blogspot.com/2019/11/01-2019.html .-
2.- ARFARA NEWS Αρφαρά Η Εφημερίδα μας , Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Δευτέρα , Τρίτη ., Τετάρτη 02 , 03 . 04 Δεκεμβρίου 2019 .- : https://snsstamoskal.blogspot.com/2019/12/arfara-news.html .-
32 .- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης ,.- Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019 : https://arfara-messinias-stamos.blogspot.com/2019/12/blog-post_30.html .-
33.- ΑΡΦΑΡΑ Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Τρίτη 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019 : https://arfara-messinia-stamos.blogspot.com/2019/12/blog-post.html .-
34.- ΑΡΦΑΡΑ -2- Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Τρίτη 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019 : https://dimmetoparfara.blogspot.com/2019/12/2.html .-
~1.- ΑΡΦΑΡΑ Η Εφημερίδα μας Κυριακή 01 Δεκεμβρίου 2019 Στο αγιάζι της ενημέρωσης μας ..... ~ ΚΑΛΟ ΜΗΝΑ σε όλους μας !: https://dimmetoparfara.blogspot.com/2019/11/01-2019.html .-
2.- ARFARA NEWS Αρφαρά Η Εφημερίδα μας , Στο αγιάζι της ενημέρωσης . Δευτέρα , Τρίτη ., Τετάρτη 02 , 03 . 04 Δεκεμβρίου 2019 .- : https://snsstamoskal.blogspot.com/2019/12/arfara-news.html .-
32 .- Αρφαρά Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης ,.- Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019 : https://arfara-messinias-stamos.blogspot.com/2019/12/blog-post_30.html .-
33.- ΑΡΦΑΡΑ Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Τρίτη 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019 : https://arfara-messinia-stamos.blogspot.com/2019/12/blog-post.html .-
34.- ΑΡΦΑΡΑ -2- Η Εφημερίδα μας Στο αγιάζι της ενημέρωσης .- Τρίτη 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2019 : https://dimmetoparfara.blogspot.com/2019/12/2.html .-